Page 15 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | 6.Ünite

Roman

3. Metne göre Mümtaz’ı her şeyin hoşnut etmesinin nedeni nedir? Açıklayınız.
4. Metinde Mümtaz’ın eski kültür değerlerine ilgi duyması ve onlardan hoşlanması neye bağlanmış-
tır? Belirtiniz.
5. Metinde kahramanların gezdiği yerler nasıl betimlenmiştir? Açıklayınız.

6. — Bilmem, tam dindar mıyım? Herhalde şu anda dünyaya çok bağlıyım. Fakat ne Allah ile kulunun
arasına girmek isterim, ne de insan ruhunun büyüklüğünden, imkânlarından şüphe ederim. Kaldı ki
bunlar millî hayatın kökleridir. Bak, kaç gündür İstanbul’da, Üsküdar’da geziyoruz, sen Süleymaniye’de
doğmuşsun, ben Aksaray’la Şehzade arasında küçük bir mahallede doğdum. Hepsinin insanlarını,
içinde yaşadıkları şartları biliyoruz. Hepsi bir medeniyet çöküntüsünün yetimleridir. Bu insanlara yeni
hayat şekilleri hazırlamadan evvel, onlara hayata tahammül etmek kudretini veren eskilerini bozmak
neye yarar. Büyük ihtilâller bunu çok tecrübe etti. Netice olarak insanı çıplak bırakmaktan başka bir
şeye yaramadı. Bırak ki her yerde, en zengin ve müreffeh cemaatlerde bile, hayat bir yığın artıklarla,
yarı yolda kalmışlarla doludur. Sünbül Sinan ve benzerleri bunların yardımcısıdır…
Bu parçadan hareketle yazarın eski ve yeni medeniyet değerlerine nasıl baktığını belirtiniz.

7. Metinde sözü edilen millî, manevi ve kültürel değerleri belirleyiniz.

Etkinlik

a. Huzur adlı metnin anlatıcı ve bakış açısını belirleyiniz.
b. Metnin anlatıcı ve bakış açısının anlatımı nasıl etkilediğini değerlendiriniz.

Yazarın Biyografisi

Ahmet Hamdi Tanpınar (1901-1962): İstanbul’da doğdu. Babası
memur olduğu için sık sık şehir değiştirerek öğrenimini farklı yerlerde
sürdürdü. İstanbul’da başlayan öğrenim hayatı Sinop, Siirt (ortaokul),
Vefa, Kerkük, Antalya’da (lise) devam etti. 1918’de İstanbul’a gelip önce
Baytar Mektebine, sonra da 1919’da İstanbul Darülfünun Edebiyat
Fakültesine girdi. Bu okulu bitirdikten sonra yurdun çeşitli yerlerinde
edebiyat, Güzel Sanatlar Akademisinde sanat tarihi öğretmenliği yap-
tı. 1939’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yeni Türk Edebiyatı
Kürsüsünde profesör oldu. Avrupa’nın çeşitli ülkelerine seyahatler ya-
parak pek çok Batılı yazar ve şairi yakından tanıma fırsatı buldu.
Sanat hayatına Ahmet Haşim’in etkisinde şiirler yazarak başlayan
sanatçı, en çok edebiyat fakültesinden hocası olan Yahya Kemal Be-
yatlı’dan etkilendi. Çeşitli dergi ve gazetelerde şiir ve düzyazıları ya-
yımlandı. Şiirde dış dünyayı, kendi iç dünyasına yansıyarak değişen
biçimleriyle vererek izlenimci ve sembolist şairlere yaklaşan bir tutum
sergiledi. Bireyci çizgide aşk, ölüm, fizik ötesi, zaman, ruh hâlleri gibi
temaları işledi. Hikâye ve romanlarında bireyin iç dünyasını, onun ya- Ahmet Hamdi Tanpınar
şadığı toplum ve hayattan soyutlamadan ele aldı. Doğu-Batı çatışması (1901-1962)
ekseninde Batılılaşma sorunu, rüya ve zaman; hikâye ve romanlarında
ele aldığı başlıca temalardandır. Huzur, Sahnenin Dışındakiler, Saatleri
Ayarlama Enstitüsü, Mahur Beste (roman); Abdullah Efendi’nin Rüyaları,
Yaz Yağmuru (hikâye); Bütün Şiirleri (şiir), Beş Şehir (deneme), Edebiyat
Üzerine Makaleler (makale), 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi (edebiyat tarihi)
yazarın başlıca eserleridir.

169