Page 21 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 - Ünite 4

Masal / Fabl

Yaratıcı Dinleme: Dinleyicinin konuşmacının sözlerinden yeni düşünce ve hayaller üretmesine
dayanan dinleme çeşididir. Dinleyici; dinlediklerine yeni anlamlar yükler, dinlediklerini zihninde ya-
pılandırır, bunlardan yeni düşünceler üretir.

Seçici Dinleme: Dinlenenlerin içinden ilgi ve ihtiyaca yönelik olanların seçilmesine dayalı dinle-
medir. Seçici dinlemede önceden belirlenen sorulara cevap bulma amaçlanır. Bir başka yöntem de
dinlenenlerden bir bölüm seçilerek bu bölümün dikkatli dinlenmesidir.

Eleştirel Dinleme: Dinleyicinin konuşmacının iletilerini çok yönlü bakış açısıyla tarafsız olarak
değerlendirip sorguladığı, karşılaştırmalar yaptığı dinlemedir. Eleştirel dinlemede dinleyici zihinsel
süreçleri yoğun olarak kullanır, dinlediklerini ön bilgiler ile karşılaştırır kendi doğrularını bulmaya ça-
lışır.

Dinleme değerlendirilirken önce konuşmacının amacı belirlenir. Konuşmacının konuyla ilgili ye-
terli bilgiye sahip olup olmadığı değerlendirilir. Bilgilerin güncelliğine, konuşmacının tarafsız bakış
açısına sahip olup olmadığına bakılır. Konuşmanın tutarlılığı sorgulanır. Konuşma; konu akışındaki
uyum, olaylar, bilgiler ve düşünceler arasındaki tutarlılık açısından değerlendirilir. Konuşmada öne
sürülen düşüncelerin dayanaklarının geçerliliği sorgulanır.

Etkili Dinleme

Dinleme, belli bir amaç gözetilerek yapılır. Bu özelliğiyle öğrenme
yollarından birini oluşturur. Öğretim sürecinin amacına ulaşması et-
kin dinleme ile mümkündür. !
İşitme ile dinleme farklı kavramlardır. İşitme, sesin kulak tarafın-
dan algılanmasıdır. İşitmede kulak tarafından algılanan sesi çözümle-
mek için özel bir dikkat gerekmez. Dinlemede ise işitilenin düşünül- Günlük hayatta iletişim
mesi, bilinçli olarak değerlendirilmesi söz konusudur. büyük oranda sözle

Dinleme, iletişimin amacına ulaşmasında önemli bir etkendir. sağlanmaktadır.
Günlük hayatta iletişim büyük oranda sözle sağlanmaktadır. Dinle-
menin doğru olarak gerçekleşmesi için bir amaç doğrultusunda din-
leme yapılmalı, dinlemeye istekli olunmalı, eleştirel dinleme yöntemi
kullanılmalıdır.

133