Page 32 - Yönetim Bilimi (Tüm Kitap)

Yönetim Bilimi

1.3.3. Kamu ve İşletme Yönetiminin Ortak Noktaları

Öncelikle her iki alan da insan kaynakları, mali yönetim, örgütün yapı ve
işleyişini idare etme, program ve yöntem geliştirme gibi dört temel işlev
yürütürler. Ancak özellikle son dönemlerde gelişen ve değişen yapılar
sebebiyle kamu ve işletme yönetiminin ortak noktaları artmaktadır. Kamu
yönetimi, işletme yönetimi ile ilgili araştırmalardan faydalanmakta ve
işletmelerde kullanılan toplam kalite, performans, insan kaynakları yönetimi
ile stratejik yönetim gibi kavram ve anlayışları benimsemektedir. Ayrıca
mühendis, doktor ve iktisatçı gibi uzmanlar, ister özel kesimde isterse
kamuda çalışsınlar, işlerini yürütürken aynı bilgileri, usulleri ve teknikleri
kullanırlar.

1.3.4. Kamu ve İşletme Yönetiminin Farklı Noktaları
Son dönemlerde ortak noktaları artmasına rağmen kamu yönetimi ve iş-
letme yönetimi arasında, yapı ve işleyişten kaynaklanan temel bazı farklı-
lıklar bulunmaktadır:

1. Kamu yönetiminin örgüt yapısı, görev ve yetkileri, personelin seçimi,
mal ve hizmet satın alması gibi neredeyse bütün unsurları çok sayıda
ayrıntılı kuralla belirlenmiştir. Özel kesimdeki yasal düzenlemeler ise
daha genel niteliktedir ve kamu yönetimindeki kadar çok değildir.

2. Kamu yönetimi, siyasi sistemin yapısına göre üst düzey yöneticilere,
kurumlara ve halka karşı sorumludur. Bu sebeple kamu yöneticileri tek
başlarına karar alamazlar. İşletme yönetimini kapsayan kural ve kanun-
lar ise kamu yönetiminden daha esnek bir yapıdadır ve işletme yöneti-
minin karar alma süreci, kendi içinde gerçekleşir.

3. Kamunun sunduğu hizmetlerde temel amaç, ülkenin tamamına ya da
belli bölgelerine faydalı olmaktır. Bu bağlamda kamu yönetiminin temel
amacı “kamu yararı”na uygun hizmet vermektir. İşletme yönetiminde
ise işletmeler, halkın genel arzularına uyup uymamakta ya da başkala-
rının değerlerine önem verip vermemekte tamamıyla serbesttir. Çünkü
işletmelerin amacı kâr elde etmek ya da sosyal bir değişiklik gerçekleş-
tirmektir.

4. Kamu yönetiminde karşılıklı anlaşma esasına uygun bir hizmet anlayışı
yoktur. Kamu yöneticisi, amacını gerçekleştirmek için kamusal gücün-
den faydalanabilir ve karşı tarafın bunu onaylamasını beklemeden tek
taraflı uygulamalar yapabilir. Özel işletmelerde ise müşterinin isteme-
diği bir şeyi yaptırma anlayışı yoktur. Uygulamalar karşılıklı anlaşmaya
bağlıdır.

5. Kamu hizmetlerindeki verimlilik anlayışı ile özel işletmelerdeki verimlilik
anlayışı farklıdır. Kamu kurumlarında hizmetin kaliteli olmasına bakılır-
ken özel işletmeler kâr amacıyla hareket ederler.
30