Page 179 - Kimya Farklılaştırılmış Öğretim Etkinlikleri
P. 179
Kimya
12.SINIF - FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETIM ETKINLIKLERI
Halkalı
Alkanlar Alkenler Aromatikler
Grubu Grubu Alkinler Grubu Hidrokarbonlar Grubu
Grubu
İlk dört gruba (aromatikler grubu hariç), alifatik hidrokarbonların adlandırılmasın-
da kullanılan ön ve son eklerin, birincil (primer), ikincil (sekonder), üçüncül (tersiyer)
alkil gruplarının, çeşitli alifatik hidrokarbon örneklerinin ve her bir alifatik hidrokar-
bon sınıfına ilişkin moleküllerin yarı açık formülleri ile bunların sistematik adlarının
da bulunduğu etkinlik kâğıtları verilir. Beşinci gruba da (aromatikler grubu) bileşik
adlandırmalarında sıklıkla kullanılan aril grupları (fenil, benzil) isimleriyle beraber
benzen, metil benzen, hidroksi benzen, amino benzen, fenil eten, benzoikasit, ben-
zaldehit bileşiklerinin formülleri ve sistematik adlarının olduğu etkinlik kâğıdı verilir
(ÜF4).
1. Grup İçin Örnek Etkinlik Kâğıdı: Alkanlar için düzenlenmiştir. Bu etkinlik kâğıdı
Ek 2' de (sayfa 182, 183) verilmiştir.
Alkenler, alkinler, halkalı hidrokarbonlar için de benzer şekilde etkinlik kâğıdı
düzenlenebilir.
5. Grup İçin Örnek Etkinlik Kâğıdı: Aromatik hidrokarbonlar için düzenlenmiştir.
Bu etkinlik kâğıdı Ek 3' te (sayfa 184) verilmiştir.
Öğretmen, öğrencilerden bu örnekleri inceleyerek her bir alifatik hidrokarbon sı-
nıfının sistematik adlandırılmasına ilişkin örüntü oluşturmalarını ister. Her grup
bulduğu örüntü için genel bir kural belirler ve verilen bileşiklerin adlandırılmasını
yapar. Daha sonra gruplara gerekli materyaller (ders kitabı, bilgisayar, dergi, diji-
tal materyaller) verilir. İlk dört gruptan IUPAC sistemi adlandırma kurallarını araş-
tırmalarını ister. Beşinci gruptan etkinlik kâğıdındaki aromatik bileşiklerin (benzen,
toluen, fenol, anilin, benzoikasit, benzaldehit, fenil eten) özel adlarını araştırmala-
rını ister. Grupların tamamından araştırma sonuçlarını kendi ölçütleriyle karşılaştı-
rarak hatalarını ve eksikliklerini gidermelerini ister.
Araştırmalardan sonra gruplar bir sözcü aracılığıyla kendi bileşik sınıflarının adlan-
dırma kurallarını arkadaşlarına sunarlar. Sunumları esnasında birkaç bileşik üze-
rinden adlandırma uygulaması yapılır ve adlandırmaların doğru/yanlış olmasına
göre öğretmen geri dönüt verir (ÜF5).
Daha sonra öğretmen, tüm öğrencilere çeşitli bileşiklerin yarı açık formüllerinin bu-
lunduğu soru kâğıdı verir ve IUPAC sistemine göre adlandırmalarını ister.
Yarı açık formüllerinin bulunduğu soru kağıdı Ek 4' te (sayfa 185, 186) verilmiştir.
Öğrencilere yapılandırılmış grid verilerek çeşitli hidrokarbonların alifatik (alkan,
alken, alkin, halkalı) ve aromatik hidrokarbonlar olarak sınıflandırmaları istenir.
Yapılandırılmış grid örneği Ek 5' teki (sayfa 187) gibi olabilir (ÜF6).
Değerlendirme Yukarıdaki örnek yapılandırılmış grid için değerlendirme:
Doğru Cevaplar:
I. 1, 2, 3, 5, 6, 7 ve 8
179