Page 13 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

FEN BİLİMLERİ VE DENEY
Fen Bilimleri İçin Deney Yapmanın Önemi

Fen öğretimi için laboratuvar;
ò Amacına uygun şekilde araç gereçle donatılmış, deney uygulamalarının ya da gösteri deneylerinin yapıldığı,
özel derslik veya çalışma yerleridir.
ò Öğrencilere öğretilmek istenen konu veya kavramın birinci elden veya gösteri yoluyla öğretiminin yapıldığı
ortamlardır.
Fen bilimleri derslerinin temelini oluşturan laboratuvarın birçok kullanım amacı bulunmaktadır.
Deney Yapmanın Amaçları

Fen bilimlerinde laboratuvar kullanımının amaçlarından bazıları aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
• Fen bilimleri konu ve kavramları çoğunlukla soyut ve karmaşık olduğundan bu tür konuların öğrencilere kav-
ratılabilmesi için öğrencilerin laboratuvarda somut deneyimler kazanmalarını sağlamak.
• Öğrencilere bilimin özünü kavrayabilmeleri için gerekli olan bilimsel araştırma yöntemlerini öğretmek, prob-
lem çözme, inceleme, analiz etme ve genelleme becerilerini kazandırmak.
• Öğrencilerin kazandıkları deneyimlerle geniş bir sahada kullanabilecekleri özel yeteneklerinin gelişmesini
kolaylaştırmak.
• Yapılan uygulamalar ile öğrencilerin fen bilimlerine karşı olan tutumlarını olumlu şekilde geliştirmek.
• Yapılan deneyleri günlük hayatta karşılaştığı olaylar ile ilişkilendirme becerisi kazandırmak.
• Fen bilimlerine olan ilginin artmasını sağlamak.
• Soru sorma, araştırma, gözlem ve inceleme yöntemleriyle öğrencilerin teknik ve bilimsel süreç becerilerinin
gelişmesini sağlamak.
• Öğrencilerin yaratıcı ve eleştirel düşünme becerilerine katkı sunmak.
• Bilinen teori ve modellerin zamanla değişebileceği fikrini kazandırmak.
• Ezber yaparak öğrenme yerine yaparak ve yaşayarak öğrenmelerini sağlamak.

Laboratuvar Uygulamalarının Önemi ve Yararları
Laboratuvar; bilginin işlendiği, öğrencilerin bilişsel, psikomotor ve işlem yeteneklerinin arttığı bir ortamdır. Fen
bilimlerindeki deney uygulamalarında öğrenciler aktif katılım sağladığı için yaparak, yaşayarak ve gözlemleyerek
öğrenmeler gerçekleşmektedir. Öğrenciler; bu sayede konu ve kavramları anlar, günlük hayatla ilişkilendirir. Kısaca
laboratuvar sayesinde öğrencilerin edindiği teorik bilgiler pratiğe dönüşür. Konuların soyuttan somuta dönüştü-
rülmesi ve günlük hayatla bağlantıların kurulması fen öğretiminin niteliğini artırır. Laboratuvar uygulamalarının
öğrencilerin el becerilerinin gelişmesi, iş birlikli çalışma ile bilgi paylaşımının üst düzeyde olmasına imkân vermesi
ve öğrencilere çeşitli deneyimler kazandırması açısından da büyük önemi vardır.
Laboratuvar uygulamalarının öğrencilere yararları aşağıdaki gibidir.
• Öğrencilerin bir deney yürütmede ihtiyaç duyduğu beceri ve teknik bilgilerin gelişmesine yardım eder.
• Öğrenciler, laboratuvar uygulamaları ile fen bilimlerindeki temel yasaları bizzat deneyerek ispatlama olana-
ğına sahip olurlar. Bu durum, öğrencilerin fen bilimlerine karşı olumlu tutum geliştirmelerine olanak sağlar.
• Öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini (gözlem yapma, veri kaydetme, karşılaştırma, sayı-uzay ilişkileri ku-
rabilme) edinmelerine olanak sağlar.
• Öğrencilerin olay ve durumları doğrudan inceleyerek bilgi edinmelerini sağlar.
• Öğrencilerin yaratıcı ve eleştirel düşünme becerilerinin gelişmesine katkı sağlar.
• Her öğrencinin kendi bilgi ve becerisine göre öğrenme durumlarını düzenlemesine imkân tanır.

Fen bilimlerinin en önemli özelliği, deney ve gözleme dayalı olmasıdır. Bu yönüyle bakıldığında bu dersin temelini
laboratuvar yönteminin oluşturması gerekmektedir.

12