Page 16 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

15. Kimyasal madde ambalajları üzerindeki etiketler dikkatlice okunmalı ve bu etiketlere göre gerekli önlemler
alınmalıdır.
16. Kimyasal madde ambalajı üzerindeki etiketler koparılmamalı, karalanmamalı, etiketi olmayan veya zarar gör-
müş olanlar kullanılmamalıdır.
17. Eller; göz ve ağıza sürülmemeli, çalışma bittikten sonra hemen sabun ve suyla yıkanmalıdır.
18. Çalışma alanı her zaman düzenli ve temiz tutulmalıdır. Kırık, çatlak ve kirli cam eşyalar kullanılmamalıdır.

19. Çalışma bittikten sonra kullanılan tüm malzemeler ve çalışma alanı temizlenmeli, malzemeler yerlerine bı-
rakılmalıdır.
20. Laboratuvarlarda içinde kimyasal madde olan hiçbir kap etiketsiz olmamalıdır.

21. Çalışma sırasında meydana gelen atıklar, talimatlar doğrultusunda belirtilen atık kutularına atılmalıdır.
22. Laboratuvarda deney yaparken kullanılmış olan önlük, eldiven gibi güvenlik ekipmanları laboratuvar dışında
kullanılmamalıdır.
23. Laboratuvardan çıkmadan önce gaz vanaları ve musluklar kapatılmalı, gereksiz ışıklar söndürülmelidir.

Laboratuvarda kimyasal maddelerle çalışırken bu maddelerin insan sağlığına ve çevreye zarar vereceği unutulma-
malı, olası bir kaza durumunda ve deney yaparken zarar görmemek için ne yapılması gerektiği bilinmelidir.

Ë Kimyasal Maddelerle Çalışırken Uyulması Gereken Kurallar

ò Kimyasal maddelere çıplak elle dokunulmamalı, kimyasal maddelerin tadına bakılmamalı ve bu maddeler
koklanmamalıdır.
ò Katı hâldeki maddeler, şişelerden daima temiz bir spatül ile alınmalıdır. Aynı spatül, temizlenmeden başka bir
madde için kullanılmamalıdır.
ò Şişenin etiketli kısmı, bir sıvı başka bir kaba dökülmek üzere şişe eğildiğinde üst tarafta kalmalıdır. Dökme
işleminden sonra şişenin ağız kısmında kalan sıvı damlacıkları şişe kapağıyla silinerek alınmalıdır.
ò Kimyasal madde ambalaj kapağının şişeye temas eden tarafı masayla temas edecek şekilde bırakılmamalıdır.
Aksi durum hem masanın hem de şişe içindeki kimyasal maddenin zarar görmesine neden olabilir.
ò Tehlike yaratabileceği için kimyasal maddeler birbirine gelişigüzel karıştırılmamalıdır.

ò Kimyasal madde bulunduran hiçbir kap etiketsiz olmamalıdır. Kimyasal madde bulunduğu kaptan başka bir
kaba aktarıldığında veya çözelti hazırlandığında kap etiketlenmelidir. Etiket üzerine çözelti veya numunenin
adı, hazırlandığı tarih, yoğunluğu, derişimi gibi gerekli olabilecek bilgiler not edilmelidir.
ò Ambalajından alınan kimyasal madde kullanılmasa bile hiçbir zaman tekrar orijinal şişesine konulmamalıdır.

ò Sıvı kimyasallar pipet ile çekilirken puar veya otomatik pipet gibi cihazlar kullanılmalı, asla ağızla çekilmeme-
lidir.

ò Eter, aseton, alkol gibi uçucu ve yanabilen maddeler; gerekli miktarda ve ağzı kapalı bir kapta, bek alevi,
elektrikli ısıtıcı gibi ısı kaynaklarından uzak tutularak deney tezgâhında bulundurulmalıdır.

ò Derişik asitlerle çalışırken dikkatli olunmalı, asit çözeltisi hazırlanacaksa asit yavaş yavaş su içerisine dökü-
lüp seyreltilmeli, asla asit üzerine su eklenmemelidir.
ò Bazı tepkimeler sonucu tehlikeye neden olacak yoğun ısı, koku veya gaz çıkışı söz konusu olmaktadır. Bu tür
deneyler, zararlı maddelerin laboratuvar ortamına yayılmadan tahliye edilmesi için çekerocakta yapılmalıdır.
ò Tüpün ağız kısmı, tüp içindeki maddeleri ısıtırken olası tehlikeyi önlemek için deney yapan kişiye veya başka-
sına yönlendirilmemelidir.

15