Page 20 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda çalışanları uyarmak, olası iş kazası ve meslek hastalıklarını önleyebilmek ve
güvenlik işaretlerinin uygulanmasında asgari gereklilikleri belirlemek için 11.09.2013 tarih ve 28762 sayılı Resmî
Gazete’de “Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği” yayımlanmıştır. Bu yönetmelikte sağlık ve güvenlik işaretleri;
özel bir nesne, faaliyet veya durumu işaret eden levha, renkli, sesli veya ışıklı sinyal, sözlü iletişim ya da el kol işareti
yoluyla iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi ya da talimat veren, tehlikelere karşı uyaran işaretler olarak tanımlan-
mıştır. Bu durumu tanımlayan, özel bir davranışa sevk eden bir işaret levhası veya ışıklandırılmış yüzey üzerinde
kullanılan şekiller de sembol veya piktogram olarak adlandırılmıştır. Söz konusu yönetmelikte işaretlerin renkleri,
şekilleri, boyutları ve anlamları belirtilerek hangi koşullarda kullanılması gerektiği de açıkça ifade edilmiştir. Bu
amaçla kullanılan güvenlik işaretleri EK A’da verilmiştir. Tablo 1.2’de görüldüğü gibi tehlikeli duruma sebep olabi-
lecek hareket ve davranışları yasaklayan yasak işaretleri kırmızı, dikkatli olunması ve önlem alınması gerekliliğini
vurgulayan uyarı işaretleri sarı, özel eylem veya davranışı vurgulayan ya da kişisel koruyucu donanım kullanım
zorunluluğunu anlatan zorunluluk işareti mavi, acil çıkış veya ilk yardım işareti yeşil renk ile ifade edilir.

Tablo 1.2: Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği’ne Göre Güvenlik Renkleri ve Bu Renklerin Anlamları
Renk Anlamı ve Amacı Talimat ve Bilgi

Yasak işareti Tehlikeli hareket veya davranış

Kırmızı Tehlike alarmı Dur, kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et

Yangınla mücadele ekipmanı Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve tanımlanması

Sarı Uyarı işareti Dikkatli ol, önlem al, kontrol et

Özel bir davranış ya da eylem
Mavi (1) Zorunluluk işareti
Kişisel koruyucu donanım kullan
Acil çıkış, ilk yardım işareti Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman, tesisler
Yeşil
Tehlike yok Normale dön

(1) Mavi Sadece dairevi bir şekil içinde kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul edilir.

(2) Parlak Emniyet işaretleri dışında sarı yerine kullanılır. Özellikle zayıf doğal görüş şartlarında floresan özel-
Turuncu likli bu renk çok dikkat çekicidir.
Kendi özel amaçlarına göre yasaklama, uyarı, emir, kaçış yolu, acil durumlarda kullanılacak ya da yangınla mücade-
le amaçlı ekipmanı belirten işaret levhalarının biçim ve renkleri yönetmelikle belirlenmiştir.
1. Yasaklayıcı İşaretler: Daire biçiminde olup beyaz zemin üzerine siyah piktogram, kırmızı diyagonal çizgi (kır-
mızı kısımlar işaretin alanının en az %35’ini kapsayacak şekilde) ile gösterilen işaretlerdir. Görsel 1.1’de veril-
diği gibi “Sigara içilmez”, “Yetkisiz kimse giremez” ve “Dokunma” yasak anlamında kullanılmaktadır.

Sigara içilmez Yetkisiz kimse giremez Dokunma

Görsel 1.1: Örnek yasaklayıcı işaretler ve bu işaretlerin anlamları

19