Page 23 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı
P. 23

Laboratuvarlar ve Genel İşleyişleri

          NFPA 704 etiketleme sisteminde Tehlike Elması olarak da adlandırılan dört ayrı eş kutucuğa bölünmüş eş-
          kenar bir dörtgen kullanılır ve tehlike iletişiminde verilecek olan mesaj, Görsel 1.7’de görüldüğü gibi renklerle
          ifade edilir. Tehlike Elması; acil bir duruma müdahale edilirken atılacak ilk adımlarda kullanılması gereken ko-
          ruyucu ekipman, uygulanması gereken prosedür ve alınması gereken önlemleri gösterir.


                                                                        Yanıcılık, parlayıcılık
                                                    YANICILIK           özelliğine ait bilgiler
                        Sağlık zararlarını
                         içeren bilgiler
                                                SAĞLIK  REAKTIFLIK
                                                                           Reaktiflik özelliğini,
                                                                           kararlılığını gösteren
                           Malzemenin kendine        DIĞER                     bilgiler
                            has özelliklerini
                             içeren bilgiler

                                  Görsel 1.7: NFPA 704 etiketleme sisteminde Tehlike Elması
          Tehlike Elması’nın alt kısmında beyaz renk ile gösterilen kutucuk, söz konusu maddenin aşındırıcı (COR), kanserojen
          (C) veya su ile reaksiyon vereceği için yanma anında su kullanılmaz (W) gibi özel durumlarını gösterir. NFPA 704 eti-
          ketleme sistemi ayrıca bu bilgilerin derecesini ifade etmek için Tablo 1.4’te gösterildiği gibi kod sistemi içerir. Kırmızı,
          mavi ve sarı renk kodlarının ifade ettiği genel bilgiler dışında sıfırdan dörde kadar rakam kodları da kullanılır. 0 (sıfır)
          tehlike olmadığını gösterirken 4’e doğru tehlikenin yükseldiği işaret edilir. NFPA 704 etiket sistemine göre renk ve
          rakam kodları yangından korunma derneği tehlike etiketleri başlığı ile EK B’de verilmiştir.

                                   Tablo 1.4: NFPA 704 Etiketleme Sistemine Göre Kodlama
           Kod           Sağlık                   Yanıcılık                      Reaktiflik

            0   Sağlık tehlikesi yok.   Normal şartlarda tutuşma tehlikesi yok. Normal şartlarda tehlike yok, kararlı madde.

            1   İyileşebilen hafif yaralanmalar. Kızdırılırsa tutuşabilir.  Yüksek sıcaklık ve basınçta kararlılığı
                                                                      bozulan madde.
            2   Geçici ve hafif yaralanmalar.  Isıtılırsa tutuşabilir.  Normal olarak dengesiz olan ve kimyasal
                                                                      değişikliğe uğrayan maddeler.
            3   Hemen tedavi edilmezse   Normal sıcaklıkta da yanma tehlikesi.  Kararsız olup su ve diğer malzemelerle
                kalıcı ağır hastalıklar.                              patlayıcı duruma geçebilen maddeler.

            4   Hayati tehlike taşıyan hasta-  Her sıcaklıkta aşırı derecede yanıcı .  Normal koşullarda da patlayıcılık özelliği
                lıklar, hemen müdahale edil-                          gösteren maddeler.
                mesi gereken yaralanmalar.
          Etiketletleme sistemlerine örnek olması acısından Görsel 1.8’de bir kimyasal madde şişesi üzerinde var olan etiket verilmiştir.

                          İsim, adres ve telefon                                   n-Bütanol
                          numarası                                                          EC no: 200-751-6                   Madde Kimliği
                                                                CAS no: xxxxxx
                                                             Zararlılık İ aretleri

                     Uyarı Kelimesi   TEHLİKE
                          (H226) Alevlenir sıvı ve buhar.  Isıdan/kıvılcımdan/alevden/sıcak yüzeyden uzak tutun.
                          (H302) Yutulması hâlinde zararlıdır.  Sigara içilmez.
                          (H315)  Cilt tahri ine yol açar.  Ki isel koruyucu ekipman kullanın.
              Zararlılık İfadeleri  (H318) Ciddi göz hasarına yol açar.  GÖZ İLE TEMAS HÂLİNDE: Su ile birkaç dakika dikkat-
                          (H335) Solunum yolu tahri ine yol açabilir.                  Önlem İfadeleri
                          (H336) Rehavete veya ba  dönmesine yol açabilir.  lice durulayın. Takılı ve yapması kolaysa kontak lensleri
                                                                                 çıkartın. Durulamaya devam edin.
                                                       Bu ürünü kullanırken hiçbir  ey yemeyin, içmeyin.
                                                       Geri dönü üm/geri kazanım için tedarikçinizden bilgi
                                                       talep edin.

                                        Görsel 1.8:  Kimyasal madde etiket örneği


          22
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28