Page 26 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Ë Depo Düzeninin Sağlanması İçin Genel Kurallar

ò Depodaki tüm kimyasallar alfabetik olarak değil, sınıf kodu ile etiketlenmelidir.
ò Kimyasalların yerleştirilmesinde birbiriyle temas etmemesi gerekenler dikkate alınarak hareket edilmelidir.
ò Kimyasal maddelerin yerleştirildiği rafların (yükseltgen maddelerin konduğu raflar dışında) tahta olması ter-
cih edilmelidir.
ò Kimyasal maddelerin depolandığı raflar duvara sıkıca tutturulmalıdır.
ò Tüm rafların ön kısımları, deprem gibi doğal afetler sırasında şişelerin yerlere yuvarlanma riskini önlemek
amacıyla bir koruma seti ile çevrelenmelidir.

ò Raf yüksekliği 2 m’yi geçmemelidir.
ò Depolanması özel bir durum gerektiren kimyasallar kendileri için ayrılan kabinlerde bulundurulmalıdır (Parla-
yıcı ve yanıcı kimyasallar için korumalı dolap kullanımı gibi.).

ò Depodaki tüm kimyasalların kayıtlı olduğu bir envanter sistemi olmalıdır.
ò Depoda duman dedektörü ve benzeri yangın uyarı sistemlerinden birisi bulundurulmalıdır. Bu alanlarda oto-
matik devreye giren su ile söndürme sistemleri bulunmamalıdır.

1.8. GÜVENLI RAF DEPOLAMA MODELI IÇIN ÖNERILER

Birbirinden farklı ve çeşitli tehlikeleri olan kimyasalların güvenli depolanmasında depolama gruplamaları kulla-
nılabilir. Birbirinden farklı ve uygun çeşitli depolama stratejileri uygulanabilir. İlk başta basit bir şekilde uyumlu
kimyasal gruplarına göre kimyasallar ayrılabilir. Uyumlu depolama grupları aşağıdaki gibi düzenlenebilir.
• Organik bazlar, alevlenirler ve toksikler
• Piroforik maddeler ve suyla tepkime veren maddeler
• İnorganik bazlar, oksitleyiciler ve toksikler
• Organik asitler, alevlenirler ve toksikler

• Oksitleyiciler, organik peroksitler ve asitler
• Oksitleyicileri içermeyen inorganik asitler ve yanıcılar
• Aslen reaktif olmayanlar veya alevlenirler veya reaktifler
• Toksik sıkıştırılmış gazlar, alevlenir ve reaktif olmayanlar
• Uyumlu patlayıcılar veya diğer yüksek kararsız maddeler
• Çözücüleri de içeren reaktif olmayan alevlenirler ve yanıcı maddeler
• Diğer depolama sınıflarıyla uyumsuz olan bütün diğer depolama sınıfları

Kimyasalların güvenli depolanmasında yukarıda belirtilen depolama gruplarının yapılabilmesi için de birbiri ile
uyumlu ve uyumsuz kimyasal maddelerin tespit edilmesi gerekir. Bu tespit etme işlemi için dört aşama izlenir.
1. Tehlike Sınıflamasının Yapılması: Mevcut kimyasalların etiketlerinden yararlanarak tehlike sınıfları belirle-
nir. Bazı kimyasallar birden fazla tehlike sınıfında yer alabilir, böyle bir durumda bu kimyasala ait malzeme
güvenlik bilgi formuna bakılarak öne çıkan tehlike sınıfı belirlenmelidir. Yaygın olarak bilinen tehlike sınıfları
şunlardır:
• Patlayıcı maddeler • Alevlenebilir maddeler
• Toksik maddeler • Radyasyon içeren maddeler
• Oksitleyici maddeler • Korozif maddeler
• Sıkıştırılmış gazlar • Biyolojik tehlike içeren maddeler

25