Page 177 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı
P. 177
Örnek Laboratuvar Uygulamaları
4.3. DENEY DEĞERLENDİRME VE RAPORLANDIRMA SÜRECİ
Öğretmen; öğrencilerin laboratuvar çalışmasını ön çalışma, deneyin yapılışı, ölçüm sonuçları ve deney raporu aşa-
maları üzerinden değerlendirmelidir. Öğretmen; ön hazırlığı konu içeriğine veya deneyin türüne bağlı olarak deney-
de neler yapılacağı, yapılacak ölçümlerin amacının ne olduğu veya deneyde araç gereç kullanımıyla ilgili sorularla
yazılı ya da sözlü biçimde yapabilir. Deneyin yapılışına ilişkin değerlendirme, aşağıda verilen hususlar dikkate alına-
rak her öğrenci için yapılmalıdır.
• Probleme yaklaşım
• Elde edilen sonuçların doğruluğu
• Sonuçları sorgulama ve yorumlamadaki başarı
• Araç gerecin doğru ve yerinde kullanımı
• Çıkan sorunlarla mücadele etme yeteneği
• Zamanı verimli kullanma
Ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesi, deney sonucu elde edilen verilerin neyi ifade ettiği ve yapılan çıkarımın ne
olduğu sorusuna cevap aranarak yapılmalıdır. Teorik ve deneysel sonuçların karşılaştırılmasının yapılıp yapılmadığı
da kontrol edilmelidir.
Deney raporu, deney sonuçlarının sunulup yorumlandığı bir yazıdır. Öğrenci tarafından hazırlanması beklenen ra-
porda verilmek istenen bilgi, en kısa biçimde anlatılmalı ve anlaşılır olmalıdır. Uzun metin anlatımlarından kaçı-
nılmalıdır. Bilgi; şekil, tablo ve grafik yardımıyla kısa biçimde anlatılmalıdır. Raporların değerlendirmesi yapılırken
özellikle istenen formata uyum, teknik içerik ve sonuçlar dikkate alınmalıdır. EK I’da örnek bir formatı verilen bi-
reysel deney raporunun aşağıdaki hususlar dikkate alınarak hazırlanması sağlanmalıdır. Örnek deney raporu for-
munda yer alan deneyde alınacak güvenlik önlemleri bölümünün uygun güvenlik işaretleri ile doldurulması, uygun
güvenlik işareti yoksa gerekli ifade ile belirtilmesi gerektiği vurgulanmalıdır. Grup deneylerinde ise öğretmen, iş
bölümü başlığı gibi eklemeler ile formatı yeniden düzenleyerek kullanmalıdır.
• Bir giriş bölümü ile deneyin amacı belirtilmelidir.
• Yapılan deney konusuyla ilişkili kısa teorik bilgi verilmelidir. Teorik bilgi için kullanılacak olan kaynaklar güve-
nilir olmalı; kitap, makale, dergi gibi yayınlar tercih edilmelidir. İnternet kaynaklarından olabildiğince kaçınıl-
malıdır. İnternet kullanılacaksa güvenilir internet kaynakları kullanılmalıdır.
• Ölçüm verileri, düzenli tablolar şeklinde sunulmalıdır.
• Karşılaştırmalar için gerekli olan teorik hesaplamalar, ilgili formüller kullanılarak yapılmalıdır.
• Yapılan ölçüm sonuçları şekil, tablo veya grafikler şeklinde yorumlanmalıdır.
• Deney sonucuyla ilgili yorumun ve deneyin genel değerlendirmesinin yapıldığı kısa bir sonuç bölümü oluştu-
rulmalıdır.
• Teori kısmında veya sonuç bölümünde yararlanılan kaynaklar, bir liste hâlinde raporun son sayfasında veril-
melidir.
• Varsa öz değerlendirme, grup değerlendirme veya akran değerlendirme formları doldurulup rapora eklenmelidir.
Öğretmen, deney raporu ile öğrencileri değerlendirirken hazırlanan değerlendirme formları ile de öğrencilerin ken-
dilerini ve akranlarını değerlendirmelerini sağlamalıdır. Bireysel deneylerden sonra öğrencinin kendisini değerlen-
dirmesi için EK İ1’de bir örneği verilen öz değerlendirme formunu, grup deneylerinden sonra ise akranlarını değer-
lendirmesi için EK İ2’de bir örneği verilen akran değerlendirme formunu doldurması sağlanmalıdır.
Öğretmen, öğrenciyi değerlendirmek için EK İ’de birer örnekleri verilen Kontrol listesi, Dereceleme Ölçeği ve Dere-
celi Puanlama Anahtarı gibi değerlendirme formları da kullanmalıdır. Hazırlanan bu değerlendirme formları deney
öncesinde öğrencilerle paylaşılarak formlardaki ölçütler doğrultusunda değerlendirme yapılacağı ifade edilmeli,
öğrencilerin deney sürecinde hâkim olmaları veya dikkat etmeleri gereken noktalar vurgulanmalıdır.
176