Page 57 - DESEN 12

1.1.3. Desen Çalışmalarında İnsan, Hayvan, Bitki, Nesne ve Mekân İlişkisi
Desen çalışmalarında nesne, bitki, figür ve mekân ilişkisinin çizgisel uygulaması; konuya göre kompozisyo-
nun nasıl düzenlenleneceği, desen çizimi öge ve ilkelerinin doğru bir şekilde uygulanıp uygulanmadığı ile
yakından ilgilidir. Uygulamalarda öncelikle dengeye; mas-espas, ritim, açık-orta-koyu değerlerin dağılımı-
na, oran-orantıya ve perspektife dikkat edilmelidir.
Figür ve nesnelerin resim yüzeyine yerleştirilerek kapladıkları alan mekânı oluşturmaktadır. Bu anlamda
mekân; nesne ve figürlerin içinde yer alacağı boşluktur. Bu boşluk çizimi yapan kişi tarafından tasarlanarak
doldurulur. Bu düzenlemede kişinin ne yapmak istediği, konuyu nasıl anlatacağı, tekniği ve yöntemi önemli
hâle gelir.

Görsel 1.66: Dinlenme, ?, Nicolas Pietersz Berchem, Görsel 1.67: Görsel 1.66’daki kompozisyon kurgusu, komisyon
Hampshire Koleji Sanat Galerisi tarafından çizilmiştir.
Görsel 1.66 ve 1.67 incelendiğinde sanatçının kompozisyonu üç planda gerçekleştirdiği görülür.
Birinci planda yatan koyun figürü; ikinci planda at, inek, eşek, koyun ve keçiden oluşan figürler grubu; üçün-
cü (arka) planda ise insan figürü, keçi, ağaçlar ve genel doğa görünüşü verilmiştir.
Figür ve nesnelerin içinde bulunduğu mekân leke değerleri açısından incelendiğinde ön planda koyu, orta
planda koyu-orta-açık, arka plana doğru orta ve açık değerlerin kullanıldığı görülür.

Görsel 1.66a: Dinlenme (Detay), ?, Nicolas Pietersz, Berchem Hampshire
Koleji Sanat Galerisi
Birinci planda mekânın sol alt köşesinden sağ tarafa doğru koyu çizgi ve leke değeriyle öne çıkan üçgen
zemin üzerinde yatan bir koyun figürü görülmektedir. Ön planda olmasına rağmen koyun figürünün koyu
leke içinde gölgede kalması sağlanarak öne çıkması engellenmiştir.

55