Page 229 - DESEN 9
P. 229
6. ÜNİTE ANTİK MODELDEN DESEN ÇALIŞMALARI
TERİMLER SÖZLÜĞÜ
A
Afrodit : Aşk ve Güzellik Tanrıçası olarak kabul edilen mitolojik varlık.
Algı : Dikkati bir şeye yönelterek, o şeyle ilgili olarak duyular aracılığıyla edinilen yalın
bilgi, o şeyle ilgili bilgiyi bilincinde var etme, o şeyi anlama.
Analiz : Bir sanat eserinin, bir nesnenin düşüncede veya gerçeklikte kurucu parçalarına
ayrılmak yoluyla yapısının, işleyişinin ve gelişim yasalarının ortaya konması işlemi,
çözümleme.
Anatomi : 1. İnsan, hayvan ve bitkilerin yapısını ve bu yapıyı oluşturan türlü organlar
arasındaki ilişkileri araştıran, inceleyen bilim. 2. Beden yapısı, gövde yapısı.
Antikite : 1. Eski çağlar, çok eski zamanlar. 2. Eski uygarlıklardan kalan her türlü yapıt,
eşya.
Apollo : Yunan mitolojisinde apollon, Roma mitolojisindede Apollo olarak bilinen Güneş
Tanrısı olarak kabul edilen varlık.
Asefal : Başı olmayan heykeller için kullanılan bir sözcüktür.
Asimetrik : Simetrinin olmaması ya da bozulmasıdır.
Avangart : Yenilikten yana olan, yenilikçi, öncü.
B
Boyut : Bir cismin herhangi bir yöndeki uzanımı, bir cismin en, boy ya da yüksekliğinden
her biri.
Büst : İnsan vücudunun genellikle omuzdan yukarısını gösteren yontu.
Ç
Çözümleme : 1. Herhengi bir konunun, bir nesnenin düşüncede veya gerçeklikte kurucu
parçalarına ayrılmak yoluyla yapısının, işlevinin ve gelişim yasalarının ortaya
konması işlemi. 2. Durum, içerik, derinlik, genişlik, büyüklük, kapsam. 3. Bir
maddenin bileşimindeki yalın cisimlerin niteliğini veya niceliğini anlamak için
yapılan işlem, analiz.
D
Değer : 1. Yazınsal bir yapıtta dil, biçim, öz gibi gerekli niteliklerin yerli yerinde olmasıyla
yapıtın kazandığı düzey. 2. Bir şeyin önemini, özünü, nitelik ve niceliğini
saptamaya yönelik yargı. 3. Kişi, olay ve nesnelere karşı benimsenen ve açığa
vurulan iyi, kötü, güzel, çirkin, haklı, haksız türünden yargıların her biri, bir
değerlendirme içeren, getiren yargı.
Devinim : Durağan, durmakta olan bir noktaya göre yer değiştirmekte olan nesnenin
yaptığı eylem.
Dinamizm : Davranışları canlı, hareketli olan canlının özelliği, canlılık, devinimlilik,
hareketlilik.
Diyagonal : 1. Deseni, kenarlarına oranla eğrilemesine dokunmuş yün, ipek ya da pamuklu
kumaş. 2. Desende veya resimde yüzeyde yer alan kavisli giden çizgi, renk
hareket vb. için kullanılan sanatsal ifade için kullanılan terim.
Diyagram : 1. Herhangi bir olayın gelişimini, değişimini gösteren grafik. 2. Bir çiçeğin bütün
ayrıntılarını gösteren çizim.
Dominant : Benzerleri arasında önem bakımından başta gelen, başat, hâkim, baskın.
Dramatik : Duyguları kamçılayan, coşku verici, gerilim yaratıcı, acıklı.
227