Page 18 - GELENEKSEL TÜRK SANATLARI EBRU 12

1.1.3. Türk Ebru Sanatçıları
Türk ebru sanatı geçmişte pek çok isimsiz usta yetiştirmiştir. Bunu, bugün onlardan kalan eşsiz
eserlerden anlamaktayız. İsimsiz, çünkü bu ustaların pek çoğu eserlerine isim, imza veya tarih gibi
kendilerini tanımamıza yarayacak herhangi bir kayıt düşürmemişlerdir.

Şebek Mehmed Efendi
Bilinen en eski ebru ustamız Şebek Mehmet
Efendi’dir. Hakkında çok fazla bilgi olmamakla beraber
Şebek Mehmet Efendi’den ebru hakkında yazılmış en
eski eser olan «Tertîb-i Risale-i Ebrî (1608)» de: “Al-
lah rahmet eylesin’’ diye bahsedilmesinden onun,
1608’den önce yaşadığını anlamaktayız.
Mehmet Efendi hakkındaki en önemli tarihi ve-
rilerden birisi de şair Fuzûlî’ye ait olan 1595 tarih kaydı
olan “Hadîkatü’s-Süedâ” isimli yazma nüshada ona ait
ebrular olmasıdır.
Görsel 7: Şebek Mehmed Efendi ebrusu
Hatib Mehmed Efendi (?/1773)
Kendisi, Büyük Ayasofya Camii’nin hatibi olduğundan ‘‘Hatib’’ adıyla meşhur olmuştur. Hatip
Mehmet Efendi’nin de doğum tarihi bilinmemektedir. Ancak kaynaklardan İstanbul’da yaşadığını ve
1773 yılında vefat ettiğini öğreniyoruz.
Ebruları yaşadığı dönemin işlerinde (cilt ve hat vb.) beğenilerek kullanılmıştır. Hafif zemin
üzerine boyaları iç içe koyup, ince tel veya tek at kılı (günümüzde ‘‘biz’’ kullanılmakta) ile hareket
vererek oluşturduğu ebru tarzı çok beğenilmiş ve bu tarz ‘‘hatib ebrusu’’ olarak tarihe geçmiştir.

Görsel 8: Hatip Mehmed Efendi Ebruları, Süleymaniye Kütüphanesi-Nusret Hepgül Ebru Albümü 18

15