Page 29 - GELENEKSEL TÜRK SANATLARI EBRU 12
P. 29
1.2.3. Ebru Fırçaları
Ebru fırçası doğal malzemelerden (at kılı ve gül dalı) el yapımı ile üretilir. At kılı ve gül dalı
fırçanın sap ve uç kısmını oluşturur. Bu gelenek, Türk ebru sanatında günümüze kadar değişmeden
devam etmiştir.
At kılı, kılların boya tutma miktarının fazla olması sebebiyle tercih edilir. Ayrıca at kılı fırça,
fırçanın gül dalına bağlandığı bölümdeki boşluk nedeniyle de daha fazla boyanın tutulmasını sağlar.
Böylelikle boya tekneye yeterince ve eşit miktarda atılır.
Gül dalı, küçük darbelerle esneme özelliği gösteren bir malzeme olması yanında, küf barındır-
mama özelliğinden dolayı da tercih edilmektedir.
El yapımı fırça için gerekli olan malzemeler ve yapım aşaması şöyledir: Malzeme olarak; at
kılı, gül dalı, makas, yapıştırıcı ve misina ipi kullanılır (Görsel 25.a). İhtiyaç miktarı at kılı alınır. Kılların
dağılmasını önlemek için başlangıçta bir lastik ile toplanır. Gül dalının ucuna az miktarda yapıştırıcı
sürülür. Gül dalı at kılının ortasına yerleştirilerek kılların dağılmaması için misina ile çok sıkı sarılırak
bağlanır (Görsel 25.b, Görsel 25.c). Bağlamak için misinanın tercih edilmesinin sebebi misinanın suya
dayanıklı olmasıdır. Son aşamada, at kıllarının uç kısımları makas yardımıyla aynı hizada kesilerek el
yapımı fırça yapımı tamamlanır (Görsel 25.d).
Görsel 25.a Görsel 25.b
Görsel 25.c Görsel 25.d
Fırçalar, kullanım amacına göre farklı ha-
zırlanır. Boya karıştırma fırçalarının sapları kısa,
ucundaki at kılları azdır. Zemin ve battal atılan fır-
çalar kalın ve uzun saplıdır. Boya fırçaları ise orta
kalınlıkta hazırlanır. Fırça ne kadar kalınsa o kadar
fazla boya tutar. Ebru sanatı ile ilgili malzemeleri
satan yerlerde çeşitli boyda ve kalınlıkta fırçaları
hazır olarak da bulmak mümkündür (Görsel 26).
Görsel 26: Ebru fırçaları
26