Page 24 - GELENEKSEL TÜRK SANATLARI EBRU 12
P. 24
1.2. EBRU YAPIMINDA KULLANILAN MALZEMELER
Bilindiği gibi her sanatın kendine özgü malzemeleri vardır. Ebrunun da kendine özgü çok farklı
malzemeleri vardır. Ebru sanatında dikkat çeken ve onu öteki sanat dallarından ayıran en önemli
özelliği ise su yüzeyinde uygulanmasıdır.
Boyaların su üzerine atılması, bunların su yüzeyinde kalması ve kâğıda transfer olması hem
teknik bir bilgiyi hem de birtakım yardımcı malzeme kullanmayı gerektirir. Bu yardımcı malzemelerin
hazırlanması ve kullanılmasında yüzlerce yıllık bir birikim ve tecrübeden faydalanılır.
Bunların içerisinde boyaların suyun yüzeyinde kalmasını, yapışkanlığını sağlayan ve suda da-
ğılmasını önleyen bazı yoğunlaştırıcı maddeler bulunmaktadır. Boyalar da geleneksel yöntemlerle
hazırlanan doğal (doğadaki renkli kaya, toprak ve lahor çivitinden elde edilen) toprak boyalardır.
Ayrıca bu boyaların suyun yüzeyine aktarılmasında kullanılan fırçalar da geleneksel yöntemlerle ha-
zırlanır. Fırçalar, geçmişte olduğu gibi günümüzde de gül dalı ve at kuyruğu kılı ile yapılır.
Bu malzemelerden başka; suyun muhafaza edildiği ve çalışmanın yapılması için kullanılan tek-
ne, yuvarlak boya lekelerine biçim vermekte kullanılan “biz” adı verilen metal çubuklar ve tarak gibi
bazı yardımcı malzemelerin de ebruculukta, ufak tefek değişiklikler olsa da yüzlerce yıldır kullanılan
malzemeler olduğunu söyleyebiliriz.
Ebru yapımında kullanılan kâğıtlar da boya emici özelliği olan özel kâğıtlardır. Bunların yanı
sıra farklı çeşitteki ebrular için ek bazı malzemeler, Arap zamkı, biçimlendirilmiş kâğıt vb. de kullanıl-
maktadır.
Öd
Tekne
Kâğıt
Ebru boyaları
Deniz kadayıfı
Ebru fırçaları
Kitre
Görsel 18: Ebru yapımında kullanılan ana malzemeler
21