Page 47 - İMGESEL RESİM 12

TAMAMLAMA-DÖNÜŞTÜRME-YORUMLAMA

Pastiş; bir sanatçının, başka bir sanatçıya ait yapıtın kompozisyonunun genel kurgusunu ve biçemini taklit
ederek kendi dilini oluşturması ve özgün bir anlam ile yapıtı yeniden resmetmesidir (Kodal, Köse, 2016). İbrahim
Çallı’nın “Gül Koklayan Kadın” adlı resmi pastişe örnek olarak verilebilir.
Çallı’nın bu resmi John William Waterhouse’a (Can Vilyım Votırhavs, 1849-1917) ait olan “Gülün Ruhu” adlı
resimden biçimsel olarak taklit ettiği açıkça görülmektedir (Görsel 1.87). Resmin ana kurgusu, mekân betimle-
mesi, figürün duruşu, açık-koyu dengesi ve renk ilişkileri neredeyse Waterhouse’un resmi ile birebirdir. Çallı’nın
resminde Türk kadınının, başında orijinal resimden farklı olarak örtü bulunmaktadır. İbrahim Çallı, resminde kadın
ruhunu Waterhouse gibi özgürce anlatmamış olabilir ama dönemin koşullarındaki kadının toplum içinde değişen
ve gelişen duruşunu başarılı bir şekilde tuvaline yansıtmıştır (Kodal, Köse, 2016) (Görsel 1.88).

Görsel 1.87: “The Soul of the Rose”, Görsel 1.88: “Gül Koklayan Kadın”,
1908, J. William Waterhouse, 61x91 cm, ?, İbrahim Çallı, 50x72 cm, tuval
tuval üzerine yağlı boya, Julian Hartnoll üzerine yağlı boya, Özel Koleksiyon.
Koleksiyon.
Parodi, kullanım bakımından alaycı
bir dönüştürüm işlemidir (Kodal, Köse,
2016). Parodi; biçimin, içeriğin, gülünç
hâle getirilerek alaycı bir şekilde dönüş-
türüldüğü, büyük oranda sıradan olana
karşı yürütülen bilinçli bir biçim bozma
eylemidir.
Türk ressamlardan Ali Demir’in
“Mona Lisa” adlı eseri parodiye örnek
gösterilebilir (Görsel 1.89). Resimde-
ki figüre bakıldığında özellikle yöreye
özgü giyim tarzı, takıları, kolundaki
meyve dolu sepet ve sırtındaki hey-
be göze ilk çarpan unsurlardır (Görsel
1.90). Mekân kurgusu aynı gibi görünse Görsel 1.89: “Mona Lisa” 1503- Görsel 1.90: “Mona Lisa”, 1987, Ali
de otlayan bir hayvan ve elektrik direği 1519, Leonardo da Vinci, 77x53 Demir, 40x30 cm, tuval üzerine yağlı
detayda gizlenmiştir. Ayrıca resmin sol cm, tuval üzerine yağlı boya, boya, özel koleksiyon.
alt köşesinde, sanatçının imzasının he- Louvre Müzesi, Paris.
men üstünde “Leonardo Da Vinci’ye Saygıyla” yazısı yer almaktadır (Kodal, Köse, 2016). Böylece Ali Demir parodi
ile yaptığı bu eserde Mona Lisa’ya yeni bir anlam katmış ve kültürlerarası bir çeşitlilik kazandırmıştır.
İmgesel tasarımlardaki yorumlama çalışmalarını nesne, kavram ve olay üzerinden ele almak mümkündür.

45