Page 90 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12

bulunan diğer felsefe ve bilim insanları yığınsal bir görünümle
açık kompozisyonu oluşturur [Görsel 2.50 (a)]. Art arda sıralanan
kemerler derinlik etkisini, zeminde ve kemerler arasındaki simet-
rik süslemeler de perspektifi güçlendirmektedir. Dinamik ancak
duygu yüklü figürler, Rönesans sanatında sıkça karşılaşılan bir
şekilde kümelenmiş ancak dengeli bir şekilde dağıtılmıştır. Figür-
ler hareketli gözükseler de duygusal ve doğaldır. Kompozisyon-
da yer alan figürler, sol ön planda müzik ve aritmetik; sağ ön
planda geometri ve astronomi ile ilgilenenleri, arka orta plandaki-
ler ise felsefecileri tasvir etmektedir. Merkezde yer alan Platon ve
Aristoteles, diğerlerinden ön planda olmalarıyla, anlatımı güçlen-
diren figürlerdir. [Görsel 2.50 (b), (c)]. Çizgi, renk, ton ve hacim
unsurları dengeli ve uyumludur. Eserde kullanılan renkler açık ve
orta tonlarda fakat canlı ve parlaktır. Resimde ışık, birçok farklı
noktadan gelir. Resmin ağırlık merkezi belirli bir nokta olmayıp
her köşesi aynı değerdedir. Sanatçı, denge, uyum, sadelik ve bir- Görsel 2.50 (a)
lik ilkelerinden hareketle kompozisyonda figürleri gruplar halinde
yerleştirmiştir. Anıtsal bir mekânda tasvir edilen figürler gerçek
büyüklüğünde, sağlam ve orantılıdır. Eserde geometrik şekiller
mekânda, organik şekiller ise figürler üzerinde uygulanmıştır. Ya-
pay ve organik dokunun yüzey kullanıldığı gözlenir.

Yorumlama

Kalabalık figür gruplarını bir arada kurgulayan Raphael, olağan
üstü mimari illüzyon içinde Atina Okulu'nu tasvir etmiştir. Bu eser
görsel olarak bilgelik kavramını temsil edebilir. Rönesans düşün-
cesini tam olarak yansıtan resmin bütününde fiziksel yönden hem
hareket hem de anıtsallık hâkimdir. Resimde genel olarak ses-
sizlik ve huzur gözlenir. Kalabalık figürlerin bir arada kullanıldığı
kompozisyon, büyük bir yalınlık içinde huzur veren bir ortama
dönüştürülmüştür. Birkaç kişi dışında, genel olarak resimde yer
alan figürler birbirleri ile iletişim halindedir. Roma mimarisi içinde
yer alan heykellerden Apollon'un, örtük bir biçimde İsa ile iliş- Görsel 2.50 (b)
kilendirildiği düşünülmektedir. Apollon elindeki liriyle ruhsallığın
zaferini ve ilahi armoniyi simgelemektedir. Yine örtük bir biçimde
Meryem ile ilişkilendirilen Athena ise aklı ve bilgeliği temsil eder.
Eserde farklı disiplinlerden bilim insanı, sanatçı ve filozofların bir
araya getirilmesi özgür düşünce, düşüncelerin serbestçe tartışıl-
ması ve açıklanmasını öne çıkarma gibi özel bir mesajı olabilir.

Yargı
Tematik güzelliği ve konu zenginliği nedeniyle evrensel bir dile
sahip olan eser olağanüstü derecede ilgi çekicidir. Eser, bilim ve
sanata ilgi çekebilmesi yönünden işlevsel olabilir. Sanatçı, ef-
sanevi bir mekân ve zamanda insan aklının farklı arayışlarının
uyumlu birlikteliğini başarılı bir şekilde tasvir ederek antikite ve
klasisizme dönüş arzusunu yansıtmıştır. Rönesans Dönemi’nin
sanat üzerindeki hümanist etkisinin ideal bir temsili olan eser,
yansıtmacı kuram içerisinde değerlendirilebilir. Hem barındırdığı
figürlerin tasviri hem de Rönesans’a ait üslup özellikleri bakımın-
dan tarihsel bir değere de sahiptir. Görsel 2.50 (c)

SANAT ESERLERİ ANALİZİ 87