Page 69 - GENEL SANAT TARİHİ 10

XIX. YÜZYILDAN MODERNİZME AVRUPA SANATI

Sembolizm Akımı

XIX. yüzyılın sonu ile XX. yüzyılın başında Tüm Avrupa, Rusya ve Latin Amerika’da ilk olarak şiir ve
düzyazı biçiminde ortaya çıkan sembolizm; zamanla tüm sanatları etkisi altına almıştır. Bilimsel
ve teknik gelişmelere özellikle de fotoğrafın icadının sanata yansımasına karşı çıkan sembolist
sanatçılar, kişisel deneyimlerinden ve düş güçlerinden beslenerek tinseli, batılı, ölümü eserlerine
konu edinmişlerdir. Görmenin ve duymanın ötesine geçen sembolistler, yenilikçi ve kişisel bir sanat
ortamını da beraberlerinde getirmişlerdir. Akımın önemli sanatçıları arasında Paul Gauguin (Pol
Gogve), William Blake (Vilyam Blek), Gustave Moreau (Güstav Moro) ve Maurice Denis (Moris Denis)
yer almaktadır.
Sembolizmin önemli sanatçılarından Paul Gauguin (1848-1903), sanat yaşamına çok sayıda ünlü
sanatçının resimlerini kopya ederek başlamıştır. İtalya dönüşü sembolist sanatçılarla tanışan
ressam, bu sanatçılardan etkilenmiş ve düşün gücünü sanat yapıtlarında kullanmaya başlamıştır.
Sanat yaşamı için bir dönüm noktası olan bu gelişme ile tablolarının konusunu kutsal kitaptan
ve mitolojiden seçmeye başlamıştır. Mitolojik simgeleri düş gücü içerinde ideal kadın figürü ile
birleştiren sanatçı, bu çalışmalarından dolayı çok tepki almış olsa da sanat çevreleri eserlerine
kayıtsız kalamamıştır. “Vaaz Sonrası Hayal”, “Oidipus ve Sfenks”, “Sesler”, “Kartal Başlı Aslanlı Peri Kızı”,
“Marie’nin Ayı”, “Sodom’un Melekleri”, “Likornlar” ve “The Siesta” adlı tablolar sanatçının önemli eserleri
arasında yer almaktadır.
Gauguin’in önemli çalışmalarından biri olarak gösterilen “Vaaz Sonrası Hayal” adlı tabloda dinî bir
vaaz dinlerken resmedilen geleneksel kıyafetler içerisindeki figürlerin yüzlerinde mistik bir duygu
yoğunluğu izlenmektedir. İncil’de anlatılan bir olayda geçen Hz. Yakup’un melekle güreşme sahnesi,
tabloda sembolleştirilerek yansıtılmıştır. Ressam, Van Gogh’a yazdığı mektupta sembolizmi şu
şekilde özetlemiştir: “Benim için manzara ve kavga sadece vaazdan sonra dua eden insanların hayal
gücünde var.” (Görsel 2.22).

Görsel 2.22: Paul Gauguin, Vaaz Sonrası Hayal, 1888, İrlanda Ulusal Müzesi, Dublin

67