Page 67 - GENEL SANAT TARİHİ 10

XIX. YÜZYILDAN MODERNİZME AVRUPA SANATI

Geç bir dönemde sanata ilgi duyan Vincent van Gogh
(1853-1890), resim çalışmalarına hayranı olduğu
sanatçıların eserlerini kopya ederek başlamıştır.
İzlenimciliğe ilgi duyan sanatçı, akımın sanatçılarıyla
bir araya gelmiş; çalışmalarını doğada üretmeye
başlamıştır. Bir üslup sanatçısı olan van Gogh,
nesneleri doğal biçimlerinden ayırmış ve onları eğip
bükerek yeni şekiller almaya zorlamıştır. Bu nedenle
çarpıklıklar ve büklümlerin sanatçısı olmuştur.
Buhranlı bir hayata sahip sanatçının önemli
çalışmaları arasında “Yıldızlı Gece”, "Arles’teki Yatak
Odası”, “Gri Fötr Şapkalı Otoportre”, “Ekin Demetleri,
Hasatçılar ile Buğday Tarlası” ve “Selvili Buğday
Tarlası” (Görsel 2.16) yer almaktadır.
Görsel 2.16: Selvili Buğday Tarlası, Vincent van Gogh, 1889, Chicago Sanat
Enstitüsü, Chicago
Yeni İzlenimcilik (Neo Empresyonizm)

İzlenimciliğe bağlı olarak birbirini takip eden ve birbirine karşıtlık gösteren akımlar ortaya çıkmıştır. Bunların başında
yeni izlenimcilik gelmektedir. İzlenimci bir grup sanatçı, 1886’da akıma yeni bir boyut kazandırmak amacıyla yeni
izlenimcilik fikrini ortaya atmıştır. İzlenimciliğe karşı olmadıklarını onu geliştirmek istediklerini belirten bu sanatçılar,
salt içgüdüsel dokunuşları bir kenara bırakıp anı, duygu kontrolü içerisinde yansıtmayı amaçlamıştır. Ana renklerin
küçük fırça darbeleri ile birbirine karıştırılmadan yan yana getirilmesi sonucu ara renklerin elde edilmesini sağlayan
puantilizm (noktacılık) tekniğini kullanan yeni izlenimciler, kesin kurallar ve ilkelere dayanan bir sanat anlayışını
savunmuşlardır. Bu yeni akımın öncülüğünü Georges Seurat (Jorj Söra) yapmıştır. Paul Signac (Pol Siyna), Henri
Edmond Cross (Enri Edmond Kros) ve Lucien Pissarro (Lüsyen Pizaro) akımın önemli temsilcileri olmuştur.
Akımın önemli temsilcilerinden Georges Seurat’ın (1859-1891) “La Grande Jatte Adasında Pazar Akşamüstü” tablosu,
yeni izlenimcilik akımının düşünsel bütünlüğünün dışa yansımış şeklidir. Açık havada yapılmış tabloda farklı sosyal
sınıflardan çok sayıda figür, dolaşırken veya dinlenirken tasvir edilmiştir. Eser, konusunu modern hayattan almasına
rağmen antik sanatla özellikle Mısır ve Yunan heykeliyle ilişkili zamansızlık duygusunu uyandırmaktadır. Puantilizm
tekniğini kullanan Seurat, bu çalışması ile sanat dünyasına yeni bir yön vermiştir (Görsel 2.17).
Fransız ressam Paul Signac (1863-1935), Monet’in etkisi ile izlenimcilik akımına girmiş, bir süre sonra sanat
anlayışında Seurat’ın noktacılığı ağırlık kazanmıştır. Çoğunlukla konularını göl, deniz, ırmak manzaralarından
seçen ressam, izlenimciliğe ait kısa fırça vuruşlarını bırakmış, temel renklerden oluşan noktaları bir araya
getirerek yeni renkler oluşturmaya çalışmıştır. Sanatçının önemli eserleri arasında “Sanatsal Miras: Uyum
Zamanında”, (Görsel 2.18), “Capo di Noli”, “Saint-Tropez Limanı”, “Akşam Antibes” ve “Avignon Papalık Sarayı” adlı
çalışmaları bulunmaktadır.

Görsel 2.17: La Grande Jatte Adasında Pazar Akşamüstü, Georges Seurat, Görsel 2.18: Sanatsal Miras: “Uyum Zamanında”, Paul Signac, 1894-1895,
1884, Chicago Sanat Enstitüsü, Chicago Mairie de Montreuil Binası, Paris

65