Page 46 - GENEL SANAT TARİHİ 9

GENEL SANAT TARİHİ

A) Truva

Dünyadaki ünlü antik kentlerden biri olan Truva, Çanakkale sınırları içinde bulunmaktadır. Tunç Çağı’nın
önemli yerleşim merkezleri arasında yer alan Truva’da 9 yerleşim katmanı tespit edilmiştir. Bu dokuz kattan
yedi katı Tunç Çağı’nı, diğerleri ise Helenistik Dönem ve Roma Dönemi’ni kapsamaktadır. Truva, kesintisiz
3.000 yıldan fazla yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. En erken yerleşimin MÖ 3.000-2.500 ile erken Bronz
Çağı’nda gerçekleştiği Truva’da, son yerleşim tabakasının MS VIII. yüzyıla tarihlenen Roma Dönemi’ne ait
olduğu tespit edilmiştir.
Truva şehrinin etrafı surlarla çevrilmiş ve şehre giriş dört ana kapıdan sağlanmıştır. Evler, taş temel üzerine
kerpiç yapılar olarak inşa edilmiştir. Truva, coğrafi konum nedeniyle burada hüküm süren uygarlıkların
diğer bölgelerle ticari ve kültürel bağlantılarını sağlamış ve daima çok önemli bir rol üstlenmiştir. Truva,
ayrıca gösterdiği kesintisiz katmanlaşma ile Avrupa ve Ege’deki diğer arkeolojik alanlar için referans
görevi görmüştür. Truva’ya ait en dikkat çekici buluntular II. katmandaki megaron denilen ev örnekleri;
V-VI. katmanlarda taştan surlar; VIII ve IX. katmanlarda bulunan hamam, odeion, tiyatro, bouleterion
(boulateryon) gibi mekânlardır. Yine burada bulunan Zeus başı, İstanbul Arkeoloji Müzelerinde sergilenen
yüksek sanat değerine sahip bir İlk Çağ yapıtıdır.
Ana tanrıça figürlerinin kullanıldığı el yapımı çanak
çömleklerin hemen hepsi astarlıdır. Truva’nın elde
biçimlendirilmiş seramik örnekleri, genellikle koyu bir
rengin kullanıldığı çizgi bezemeli kaplardır. Bu kaplar
üç ayaklı, çift kulplu, insan yüzlü (antropomorfik)
gibi değişik formlarda üretilmişlerdir (Görsel 2.36
ve 2.37). Truvalıların madencilik konularında da
önemli eserler ortaya koydukları, kazılarla ortaya
çıkarılan eserlerden anlaşılmaktadır. Burada Maden
Çağı başlarında günlük eşyalar ve takılarda, süs
eşyalarında altın ve gümüşün yanı sıra akik ve lapis Görsel 2.36: İnsan yüzlü kap Görsel 2.37: Çift kulplu madenî
gibi değerli taşlar kullanılmıştır. (antropomorfik), Metropolitan sunu kabı, Metropolitan Müzesi,
New York
Müzesi, New York
B) İkiztepe
İkiztepe ören yeri Samsun’un Bafra ilçesinin 7 km kuzeydoğusunda, bugünkü İkiztepe Mahallesi sınırları
içinde yer alır.

Yerleşme alanı iki büyük, iki küçük tepeden oluşur. Bu tepeler farklı kültür tabakalarına aittir. Kazılarda
elde edilen sonuçlara göre Geç Kalkolitik Çağ’da başlayan yerleşme Tunç Çağı boyunca devam etmiş ve
Hititlerin ilk dönemlerine kadar sürmüştür.
Kazılar esnasında mezarlarda tunç yüzük, bilezik, zıpkın, mızrak ucu, metal gereçler, kemik iğne yanında
ölüye armağan olarak sunulan seramikler, kırmızı renkli içecek kapları, gaga ağızlı testiler ve küpler
bulunmuştur (Görsel 2.38 ve 2.39).

Görsel 2.38: Mezar yapıları, İkiztepe, Samsun Görsel 2.39: Tören baltası, Arkeoloji Müzesi, Samsun
44