Page 41 - GENEL SANAT TARİHİ 9

TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR VE ANADOLU SANATI

Bazı örneklerde kabartma olarak yapılmış kol ve ellerden dolayı dikili taşların stilize edilmiş insan
figürleri olduğu öngörülmektedir (Görsel 2.24 ve 2.25). Vahşi hayvan heykellerinin Göbeklitepe’deki
yapıların bekçisi olabileceği düşünülmektedir. Kazılar sonucunda çok sayıda hayvan heykeli,
çakmak taşından aletler, taştan boncuklar ve kaplar ile küçük figürler açığa çıkarılmıştır.

Görsel 2.24: İnsan eli şekilli dikili taş Görsel 2.25: Farklı şekildeki dikili taşlar
Yerleşim yerinin konumu, açığa çıkartılan devasa boyutlu yapılar, tonlarca ağırlıktaki dikili taşlar ve bu
dikili taşların yerleştirilmesi, Taş Çağı insanlarının uzun bir zaman diliminde büyük bir organizasyon
içinde hareket ettiklerini düşündürmektedir (Görsel 2.26).

Kutsal alan kabul edilen 22 dönümlük Daire şekilli tapınağın
yerde 20’den fazla tapınak inşa ettiler. ortasına insanı temsil
eden iki adet sütunu diktiler.
Sütunların üzerine stilize edilmiş
insan figürlerini ve çeşitli hayvan
kabartmalarını işlediler.

Bu sütunların
etrafına diğer
sütunları diktiler ve
etrafını duvarla
ördüler.

Düz taşları
sütunların
altına kaide
olarak yaptılar. Tapınağa
bir tane
giriş kapısı
koydular.

Çakmak taşı aletler
kullanarak kil ile harçlandırılmış
sütunlar ve şekillendirilmiş
taş blokları oydular.

Blok hâlinde olan İnsanlar, 16 ton ağırlığındaki Tapınağın üzerini
taşları yerinde kireçtaşı sütunlarını taş toprakla kapatarak
oyarak onlara biçim ocaklarından ahşap kalasların tepe görünümü
verdiler. üzerinde kaydırarak taşıdılar. verdiler.
Görsel 2.26: Göbeklitepe’nin inşasını gösteren temsilî çizimi
Göbeklitepe, bu büyüklükteki en eski anıttır ve ilklerin ötesinde birçok anlamda tarihin sıfır
noktasını oluşturur. İnsanın avcı toplayıcı olarak yaşamını sürdürdüğü bir dönemde, ileri düzeyde
mimarlık gerektiren tapınaklar inşa etmesi tüm dünyada şaşkınlık yaratmıştır. Tarih öncesi
insanının inanç dünyasını yansıtan, değişik figürlerle zenginleştirilmiş tapınaklar Göbeklitepe’nin
arkeoloji tarihinin en önemli keşiflerinden biri olmasını sağlamıştır.
39