Page 36 - GENEL SANAT TARİHİ 9

GENEL SANAT TARİHİ

Tarih Öncesi Anadolu’da Yerleşim Yerleri

Anadolu; iklim şartlarının elverişli, verimli tarım arazilerine sahip ve su kaynaklarının bol olması ne-
deniyle Paleolitik Çağ’dan itibaren insanların yerleşim alanı olmuştur. Bu durum Mezolitik Çağ, Neo-
litik Çağ, Kalkolitik Çağ ve Maden Çağı’na kadar devam etmiştir.

HARİTA ANALİZİ Aşağıdaki 2.2 numaralı haritada tarih öncesi çağlarda Anadolu’daki başlıca
yerleşim alanları gösterilmiştir. Haritayı inceledikten sonra geçmiş bilgileri-
nizden de yararlanarak soruları cevaplayınız.

Paleolitik Çağ
Mezolitik Çağ
Neolitik Çağ
Kalkolitik Çağ
Maden Çağı

Aslantepe

Nevaliçöri
Öküzini
Belbaşı Dülük Şarklı

Harita 2.2: Tarih öncesi çağlarda Anadolu’daki yerleşim yerlerini gösteren harita
1. Yerleşim yerleri hangi bölgelerde yoğunlaşmıştır? Söyleyiniz.
2. Yerleşim yerleri seçiminde hangi iklim bölgeleri seçilmiştir? Neden?

3. Yerleşim yerlerinin seçilme nedenleri neler olabilir? Açıklayınız.
4. Haritaya göre Batı Anadolu, Karadeniz sahilleri, Doğu Anadolu’nun kuzeyi ve doğusunda yerleşim
alanlarının bulunmamasının nedenleri nelerdir? Açıklayınız.

Paleolitik Çağ’da Anadolu’da Yerleşim Alanları

Paleolitik Çağ’da Anadolu önemli yerleşim yerlerinden biri olmuştur. Bu yerleşim yerleri arasında
Karain ve Beldibi (Antalya), Yarımburgaz (İstanbul) ve Dülükşarklı (Gaziantep) mağaraları
bulunmaktadır.
A) Yarımburgaz Mağarası

Anadolu’da Paleolitik Çağ’ın en eski yerleşim yeri, İstanbul’da Küçük Çekmece Gölü’nün kuzey
ucundaki Yarımburgaz Mağarası’dır. İki doğal oyuktan oluşan bu mağara çift girişlidir. Yukarı
mağara, orta çağlarda bir şapel (küçük kilise) olarak kullanılmıştır. Aşağı mağara ise daha
büyüktür ve uzunluğu yaklaşık 600 metreyi bulur. Alt Paleolitik’ten başlayarak Bizans Dönemi’ne
kadar süreklilik gösteren 16 tabakadan oluşur. Mağarada homo erectus tarzında bir insan fosili ile
çok ilkel sayılabilecek ölçülerde çakmak taşı ve kuvarsit yonga aletlerine rastlanmıştır.

34