Page 31 - GENEL SANAT TARİHİ 9

TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR VE ANADOLU SANATI

Paleolitik Çağ (MÖ 600.000-10.000)

Tarih öncesi çağlardan itibaren insanlığın serüvenine paralel olarak sanat alanında da büyük
değişimler yaşanmıştır. Tarih öncesi çağların ilk evresi olan Paleolitik (Kaba Taş) (MÖ 600.000- MÖ
10.000 ) dönemde yaşayan insanlar avcılık ve toplayıcılıkla geçinmiş; yaşadıkları ortamda bulunan
sebze, meyve, bitki kökleri ve avladıkları hayvanları yiyerek beslenmişlerdir (Görsel 2.2 ve 2.3).

Görsel 2.2: Geyik avlayan okçular, Pont d’arc Mağarası, İspanya Görsel 2.3: Av hayvanı çizimi, Lascaux Mağarası, Fransa
Çevre ve iklim koşullarının değişmesi nedeniyle yeni besin kaynakları arayan insanlar av hayvanlarını
izlemiş ve küçük gruplar hâlinde konargöçer bir tarzda yaşamışlardır. Tüketime dayalı göçebe bir
hayat sürdüren insanlar; yabani hayvanlardan korunmak, onları avlamak için keskin ve sivri uçlu
taşlar yapmışlardır. Mağara gibi korunaklı alanlarda yaşayan insanlar dönemin sonuna doğru ateşi
bulmuştur. Barınmadan beslenmeye kadar hayatın her alanında önemli bir yer tutan ateş, modern
dünyanın temellerini oluşturan ilk buluşlardan biridir.

Bu döneme ait buluntuların yer aldığı ören yerlerinde ve müzelerde sergilenen ürünlerin doğadan
toplandığı ve o hâlleri ile kullanıldığı görülmektedir (Görsel 2.4).

Büyük bir kaya Bir taş çekiç Ahşap veya taş
parçası ile kaya bir çekiçle kenarları
ile başlandı. şekillendirildi. sivrileştirildi.

Sivri bir çubuk ile El baltası
kaba kenarları yontuldu. tamamlandı.
Görsel 2.4: Doğal taşlar kullanılarak yapılmış aletler, Görsel 2.5: Paleolitik Çağ’da el baltası yapımı
Anadolu Medeniyetler Müzesi, Ankara
Paleolitik Çağ’da insanlar doğada hazır buldukları doğal maddeleri kullanmış; kırılgan bir özelliğe
sahip çakmak taşından mızrak, ok ucu, el baltası ve bıçak gibi alet ve silahlar yapmışlardır (Görsel
2.5). Bu çağda bu aletlerin yanı sıra ağaçtan ya da kemikten yapılmış mızrak uçları, takılar ve
totemizm inancına bağlı olarak idol (çok tanrılı dinlerde küçük boyutta tanrı ya da tanrıça heykekciği)
adı verilen heykelcikler önemli sanat eserleri arasında yer almıştır.
29