Page 33 - GENEL SANAT TARİHİ 9

TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR VE ANADOLU SANATI

Mezolitik Çağ (MÖ 10.000-MÖ 8.000)

Tarih Öncesi Çağlar’dan olan Mezolitik Çağ, Paleolitik Çağ ile Neolitik Çağ arasında bir geçiş dönemi olarak
kabul edilmektedir. Bu çağda yeryüzünde buzullar erimeye başlamış ve günümüz iklim koşullarına yakın
bir ortam oluşmuştur. Mezolitik (Yontma Taş) (MÖ. 10.000-MÖ 8.000) Çağ’da insanlar taş ve kemik gibi
materyalleri yontarak alet yapmaya başlamış, avcılık ve toplayıcılıkla geçindikleri için el baltaları, mızrak
uçları gibi kendilerine gerekli olan delici, kesici ve yontucu nitelikte pek çok alet üretmişlerdir. Mezolitik
Çağ’ın başlarında avcılık ve toplayıcılık yapılırken çağın sonuna doğru ilkel olarak tarıma başlanmış,
başta köpek olmak üzere bazı hayvanlar evcilleştirilmiş, mikrolit denilen geometrik şekilli küçük
aletler yapılmıştır. Bu aletler değişen iklim şartları ve çevre koşulları sonucunda küçülen avlara karşı
geliştirilmiştir.
Mezolitik Çağ’da alet ve silahların ham maddesini oluşturan çakmak taşı ve obsidyen önemli ticaret
ürünleri olmuştur. İnsanların mağaralarda barındıkları bu süreçte din, büyü, sanat gibi kavramlara önem
verdiği Fransa’daki Lascaux ve Les Trois Freres (Let Tov Fe), İspanya’daki Altamira ve Cueva del Civil
(Kave del Sivil) , İsveç’teki Jömtland (Yümland), Antalya’daki Karain gibi mağaralarda duvarlara yapılan
resimlerden anlaşılmaktadır.
GÖRSEL ANALİZİ Aşağıdaki 2.8 ve 2.9 numaralı görsellerde Lascaux ve Altamira mağaralarına
1 ait duvar resimleri verilmiştir. Resimleri inceleyiniz ve soruları cevaplayınız.

Görsel: 2.8: Lascaux Mağarası duvar resmi, Fransa Görsel 2.9: Altamira Mağarası duvar resmi, İspanya
1. Mağaralardaki resimlerde genellikle hayvan figürlerine yer verilmesinin nedenleri neler
olabilir?
2. Resimleri renk ve figür özellikleri açısından değerlendiriniz.
3. Dönem insanları mağara duvarlarına resimleri çizmek için hangi araç gereçleri kullanılmış olabilir?

Mağara duvarlarında hayvanların çokça resmedilmesinden dolayı bunlar “hayvan üslubu” olarak
nitelendirilmiştir. Resimlerin halktan herhangi biri tarafından yapılmadığı, bu konuda uzmanlaşmış
büyücü-ressam tarafından yapıldığı düşünülmektedir. Mağaralarda bulunan duvar resimleri renk ve
desen açısından zengindir. Duvar dışında ayrıca kemik ve hayvan dişleri üzerine yapılan desenleri
görmek mümkündür. Bu desenlerde bizon, ren geyiği vb. hayvan motiflerinin yanında tek ve gruplar
hâlinde insan figürleri görülmektedir. Desenlerin kazıma ya da boyama yöntemleri, boyama işleminin
ise tamponlama veya kemik çubuklar içerisinden püskürtme yolu ile yapıldığı anlaşılmaktadır.
Çizilen figürlerin ilahi, büyülü gücü olduğuna inanılmış, şans getirdiği düşünülmüştür. Bir resmin
büyü ve şans gücünü yitirdiğine inanıldığında üstüne bir yenisinin yapıldığı görülmüştür.

31