Page 81 - GENEL SANAT TARİHİ 9
P. 81
İLK ÇAĞ’DA ANADOLU UYGARLIKLARI SANATI
Hititler Anadolu Mezopotamya krallıkları ile fethettikleri diğer krallıkların tanrılarını benimsedikleri
için çok tanrılı bir inanca sahip olmuş, bu durum Hitit ülkesinin “bin tanrılı dinler ülkesi” olarak
anılmasına sebep olmuştur.
Hitit inançlarına göre ölen kral, tanrı olarak yüceltilmiştir. Tanrıların insanlar gibi yediğine, içtiğine;
kendilerine iyi bakıldığında insanları mükâfatlandırdığına, ihmal edildiklerinde ise cezalandırdığına
inanmışlardır. Bundan dolayı Hititler tanrılarına hizmette kusur etmemiştir. Hititlerin en önemli kült
merkezlerinden birisi olan Nerik’te (Samsun-Vezirköprü-Oymaağaç) Fırtına Tanrısı Teşup adına
yapılmış bir tapınak kazılar sonucunda gün yüzüne çıkarılmıştır.
METİN ANALİZİ Hitit Kralı I. Hattuşili’nin askerî seferlerini konu alan metni okuyarak
soruları cevaplandırınız.
Büyük Kral Tabarna Hattuşili şöyle söyler:
Hatti ülkesini bir kral olarak idare ettim. Tavananna’nın erkek kardeşinin oğlu Şanahuitta şehrine gitti
ve o şehri mahvetti. Askerleri iki yerde garnizona bıraktım ve şehrin içindeki değerli süs eşyalarını
önemli tanrı heykelciklerini garnizondaki askerlere verdim. Sonra Zalpa’ya (Bafra) gittim ve Zalpa’yı
mahvettim. Zalpa’nın tanrı statülerini kaldırdım sonra da iki tekerlekli üç adet madnanu (arabasını)
Arinna’nın Güneş Tanrıçası’na verdim. Gümüşten bir boğa, gümüşten bir zinciri Fırtına Tanrısı’nın
tapınağına verdim. Geriye kalan kıymetli eserleri ise Tanrı Mezulla’nın tapınağına verdim. Ertesi yıl
içinde Alalha’ya gittim ve orayı da mahvettim.”
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/779304 s. 22, 23’ten düzenlenmiştir.
1. Hititlerin askerî sefer düzenleme nedenleri hakkında neler söyleyebilirsiniz?
2. I. Hattuşili kıymetli sanat eserlerini neden tapınaklara vermiş olabilir?
3. Din-sanat ilişkisi hakkında nasıl bir çıkarımda bulunabilirsiniz?
Hititlerin “kutsal şehir” olarak adlandırdıkları Hattuşa, geniş bir alana ve yüksek bir araziye kurulmuştur
(Görsel 4.1). Saldırılara karşı savunma amacıyla yapılan kalın ve yüksek duvarlı surları, kente girişi
sağlayan görkemli kapıları Hattuşa’ya güzel ve anıtsal bir görünüm kazandırmıştır.
Görsel 4.1: Hititlerin başkenti Hattuşa’nın günümüzdeki görünüşü
79