Page 83 - GENEL SANAT TARİHİ 9

İLK ÇAĞ’DA ANADOLU UYGARLIKLARI SANATI

Heykel ve Kabartma

Hititlerde heykel ve kabartma sanatı, dinsel ve kültürel hayatın mimariye yansıması şeklinde
gelişmiştir. Mimari eserlerin ve yüksek kayaların üzerine işlenmiş Hitit kabartmalarında kral ve
kraliçeyi tanrılarla beraber tasvir eden sahneler, savaş sahneleri, kutsal ziyafet sahneleri ile günlük
yaşamdan tasvirler yer almaktadır.
Hititlerden kalma bütün kabartmalarda krallar tanrının temsilcisi sayıldıkları için tanrının rahibi
şeklinde sembolize edilmiştir. Geç Hitit Dönemi’nde yapılan İvriz Kaya Kabartmaları, kabartma
sanatının en iyi örneklerindendir (Görsel 4.5). Burada Bereket ve Fırtına Tanrısı, bir elinde başak
demeti diğerinde üzüm salkımı tutarken tasvir edilmiştir. Hitit kralı ise daha küçük ve dua ederken
sembolize edilmiştir. Hattuşa şehrini kötülük ve saldırılardan koruyan Aslanlı Kapı’nın iki yanında yer
alan iki aslan kabartması tipik Hitit sanatını günümüze taşıyan en güzel örneklerindendir.

Görsel 4.5: İvriz kaya kabartması, Konya Görsel 4.6: Kral Kapısı Savaş Tanrısı Kabartması, Hattuşa

Kral Kapısı’ndaki elinde kılıç ve balta taşıyan tanrı kabartması Hitit kabartma sanatına etkileyici bir
güzellik katmıştır (Görsel 4.6).

Hititler heykel sanatına çok önem vermişlerdir. Bu sanatın gelişimi pişmiş topraktan veya metalden
yapılmış heykellerle kendini göstermiş; figürlerde genellikle aslan, boğa gibi hayvanlar gerçekçi bir
üslupla tasvir edilmiştir.
Hititlerde aslanlar, savaş tanrısı ve sfenksler büyük boyutlu; kuş, boğa, antilop, çift başlı ördek
biçimindeki içecek kapları da küçük boyutlu heykel sanatı örneklerindendir. Tunçtan yapılmış tanrı
heykelcikleri ile kötü ruhları kovmak için kraliyet yapılarının ve tapınakların temeline çakılan insan
biçimindeki adak çivileri de bu sanatın ilgi çekici örnekleridir. Ayrıca Hitit Kralı II. Şuppiluliuma’nın
heykeli, Anadolu’da bir hükümdar adına yapılmış eser olarak oldukça önemlidir.
81