Page 65 - TEMEL SANAT EĞİTİMİ 9
P. 65
SANATIN TEMEL ÖGELERİ
BEN KİMİM ?
İLHAN KOMAN (1921-1986)
Ünlü heykeltıraşlarımızdan İlhan Koman, 17 Haziran 1921 tari-
hinde Edirne’de doğdu. Çocukluğunda Haliç’teki vapurları izleyerek
gemi maketleri yapan Koman’ın gençlik yıllarındaki hayali, gemi in-
şaat mühendisi olmaktır. Ancak lise yıllarında tüberküloza yakala-
nınca uzun bir tedavi dönemine girer. Bu dönemi değerlendirmek
için yaptığı kara kalem çalışmaları sayesinde İstanbul Güzel Sa-
natlar Akademisi Resim Bölümüne kabul edilir. Bedri Rahmi Eyü-
boğlu ve Sabri Berkel onun ilk hocalarıdır. Çocukluğunda maketler
yaparak geliştirdiği el becerisini burada da ilerleterek Hadi Bara ve
Zühtü Müridoğlu’ndan modelaj (oyumlama) dersleri alır. Hocaların
yönlendirmesi ile heykel bölümüne geçer. Buradaki hocası ünlü Al- Görsel 2.96: “Koman”
man heykeltıraş Rudolf Belling’dir.
Böylece İlhan Koman’ın dünyaca tanınmış bir heykeltıraş olma
serüveni de başlamış olur. 1946’da okulu birincilikle bitirir. 1947’de
uzmanlık eğitimi için Paris’e gider. 1951’de yurda dönerek Güzel
Sanatlar Akademisinde asistan olarak göreve başlar. Anıtkabir
Heykel Yarışması’nda projesi, Zühtü Müridoğlu’nun projesi ile bir-
likte birincilik kazanır. 1952–1954 yılları arasında bu proje kapsa-
mında Anıtkabir’e çıkan merdivenlerinin doğu kanadındaki kabart-
maları yapar.
1959'da Akademideki görevinden ayrılarak İsveç’e gider. Yurt dı-
şında da önemli eserlere imza atan sanatçı, 1967’de Stockholm Uy-
gulamalı Sanatlar Yüksek Okuluna öğretim üyesi olarak kabul edilir.
Bu dönemde “Derviş”, “Brancusi’ye Yanıt”, “Girdap” ve “Sonsuz Sü-
tun” gibi çalışmalarında ahşabın olanaklarından da yararlanır.
1980’lerde bütünüyle geometrik soyut anlatımların yanı sıra ge-
ometrik ve figüratif çalışmalardan oluşan “Sonsuz” adını verdiği
bir dizi heykel yapar. Bu çalışmalarında sarmal bir düzenlemeyle
hareket sağlar. 1981 yılında Sedat Simavi Vakfı Görsel Sanatlar
Ödülü’nü “Akdeniz” heykeli ile alır. Dört ton ağırlığındaki bu anıt-
sal heykelde 12 mm kalınlığında 112 metal levha kullanmıştır. Ha- Görsel 2.97: “Derviş”, 1970, İlhan
yatı başarılarla dolu olan sanatçı, 1986’da İsveç’in başkenti Sto- Koman, 60x6x180 cm, ahşap,
ckholm’de ölmüştür. Stockholm
Görsel 2.98: “Sonsuzluğa Ulaşma Serüveninde Bir Yolcu”, 1986, İlhan Görsel 2.99: “Girdap Titan 2”, 1975-
Koman, 310x125x125 cm, alüminyum, Stockholm 1980, İlhan Koman, ahşap, Stockholm
63