Page 68 - TEMEL SANAT EĞİTİMİ 9

2. ÜNİTE

DİKKAT ÇEKME

Leonardo Da Vinci’nin “Mona Lisa” tablosu da gelişigüzel değil, belli
bir oran dâhilinde yapılmıştır. Dönem sanatçılarının matematik, fizik
gibi doğa bilimlerine olan ilgisi düşünüldüğünde öğrendiklerini eserle-
rine yansıtmış olmaları mantıklı durmaktadır. Görselde görüldüğü gibi
tablo, belli noktalardan dikey ve yatay olmak üzere iki çizgiyle kesil-
diğinde kenarlarda oluşan oranın 1/1,618 olduğu görülecektir. Geç-
mişten günümüze resim yapma tekniğinde altın üçgen, dikdörtgen ve
çokgenler sıkça kullanılmıştır.
Görsel 2.110: “Mona Lisa”, 1503-07,
Leonardo da Vinci, 77x53 cm, ahşap
üzerine yağlı boya, Louvre Müzesi,
Paris
2.5.3. Varlığın Büyüklük-Küçüklük
Etkisi
Dünya üzerindeki her varlık, sayısal olarak
bir büyüklüğe sahiptir. Bir nesneyi başka bir nes-
neyle karşılaştırmadıkça onun ne kadar büyük
olduğu konusunda konuşmanın hiçbir anlamı
yoktur. Örneğin elma ağacını tek başına düşün-
düğümüzde zihnimizde canlanan boyut ile aynı
ağacı servi ağacı ile yan yana düşündüğümüzde
canlanan görüntü farklıdır. Bir atın yanında ol-
dukça küçük kalacak olan bir köpeğin, bir kedi
ile yan yana geldiğinde uyandıracağı farklılık
duygusu da bu etkiye örnek olarak gösterilebilir
(Görsel 2.111, 2.112 ). Sonuç olarak varlıkla-
rın büyüklük etkileri, nesnelerin birbirlerine olan
oranlarıyla kendini gösterir.

Görsel 2.111: “Servi ve Elma Ağacı”
Tasarımda oranı etkili kullanmanın bir ama-
cı vardır. Genel olarak nesnenin kendi içinde
ve başka nesnelerle renk, biçim, leke ya da bo-
yutlar açısından benzer oranlarda olması sanat
eserinin plastik değerini azaltıp eseri tekdüze-
leştirecektir. Bu tekdüzeliği ortadan kaldırmak
için tasarımcılar, görsel ögeleri kullanarak farklı
tasarımlar oluşturmaktadır.

Görsel 2.112: “Köpek ve Kedi”

66