Page 69 - TEMEL SANAT EĞİTİMİ 9
P. 69
SANATIN TEMEL ÖGELERİ
BEN KİMİM ?
LEONARDO DA VINCI (1452-1519)
Leonardo, 1452’de Floransa yakınlarındaki Vinci kasabasında
doğdu. Çocuk yaşlarda bir mimarın yanında çalışarak ilk hesap, ge-
ometri ve yapı bilgilerini bu mimardan aldı. Sonrasında resme olan
yeteneği sayesinde ünlü ressam ve heykeltıraş Andrea del Verroc-
chio’nun (Andreya del Verrokyo) çırağı oldu. Dört yıl boyunca bir-
çok ressam ve heykeltıraş ile tanışma fırsatı buldu. 1472’den sonra
bağımsız çalışmaya başladı. 1482’de Milano’ya giderek Dük Ludo-
vico Sforza’nın (Ludoviko Sforsa) himayesinde on altı yıl boyunca
mühendis, ressam ve yontucu olarak görev yaptı. Bu sırada “Resim
Üzerine Tezler” adıyla bilinen notlarını tutmaya başladı. Zamanla
13.000 sayfayı bulan defterlerindeki notlar ve çizimler onun deha-
sının büyüklüğünü göstermektedir. Leonardo’nun projesini çizdiği
pek çok araç, makine ya da düzenek gelişmiş biçimleriyle modern Görsel 2.113: “Leonardo”
yaşamın birer parçası olmuştur. Tasarımlarından biri de çizimlerini
1502’de Sultan II. Beyazıt’a gönderdiği bir köprü projesidir.
Dük Ludovico Sforza’nın yanından ayrıldıktan sonra İtalya’yı
gezen sanatçı, bu arada dünyanın en ünlü tabloları arasında yer
alan Mona Lisa’yı resmetmeye başladı. Yine bu dönemde anatomi
ve fizyolojiyle ilgilendi. Otuzdan fazla kadavra inceleyen Leonardo,
edindiği gözlemleri 200’den fazla çizimle resmetti. 1516’da Kral I.
Francis’in davetini kabul ederek Kral’ın başressamı, mimarı ve mü-
hendisi olarak son yıllarını saraya yakın bir konakta geçirdi. 2 Mayıs
1519’da Fransa’da öldüğünde ardında pek çok eser ve çözülmeyi
bekleyen sır bıraktı.
Leonardo, bilimin sunduğu imkânları olduğu gibi almak yerine
kendi gözlemlerini kayda geçirip edindiği bilgiler ile yeni tasarımlar
yapma yolunu seçmiştir. Ona göre makine icat etmek, anatomiyi Görsel 2.114: “La Belle Ferronniere”,
incelemek, resim yapmak benzer şeylerdi. Onun çizimlerini inceler- (1490-1497), 63x72 cm, tüyb, Louvre
ken bilimle sanat arasındaki keskin sınırın tamamen kaybolduğunu Sanat Müzesi, Paris
görebiliriz.
Rönesans Dönemi’nin ressamı, mühendisi,
heykeltıraşı, müzisyeni, anatomisti, mucidi, bo-
tanikçisi, mimarı ve matematikçisi olan bu büyük
dehanın “Mona Lisa” dışında resim sanatına ar-
mağan ettiği diğer ünlü eser ve desenleri şöyledir:
La Belle Ferronniere, Oturan Bir Figür İçin Perde-
lik ve Kakımlı Kadın.
Görsel 2.115: “Oturan Bir Görsel 2.116: “Kakımlı
Figür İçin Perdelik”, 1475- Kadın”, 1483-90, Leonardo
1480, Leonardo da Vinci, da Vinci, 54,8x40,3 cm,
196x153 cm, keten kanvas aüyb, Czartoryski Müzesi,
üzerine tempera, Louvre Krakow
Sanat Müzesi, Paris
67