Page 103 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11

3. Ünite

11.3.2. Rölyef Biçimlendirme Teknikleri ve Araç-Gereçler

Görsel 3.20: Kırmızı kil Görsel 3.21: Şamotlu kil

Kil; sanat eğitiminin zararsız, geri dönüştürülebilir en temel şekillendirme malzemesidir. Doğada kolayca bu-
lunması, su ile yoğrulduğunda plastik bir malzemeye dönüşmesi sebebiyle insanlar tarafından asırlar boyu kulla-
nılagelmiştir.
Karmaşık bir yapı ve mineral içeriğine sahip bu malzeme, sanat ve endüstrinin birçok alanında kullanılır. Killer,
mineral yapı ve kimyasal bileşenleri bakımından farklı özellikler gösterir (Görsel 3.20, 3.21, 3.22). Beyaz, gri, sarı,
kırmızı gibi katkı maddelerine göre renk farklılıklarından söz edebilmek mümkündür. Örneğin demir içeriği yoğun
olan killer; kırmızı ya da kahverengiye, kaolin oranı fazlaysa krem rengine yakındır.
Temel sanat eğitiminde sıkça kullanılan özgün uygulamalar yapma becerisini ve bu uygulamaları üretime dö-
nüştürme arzusunu güçlendiren bir ifade aracıdır. Yeni biçimler tanıma ve yorumlamanın, sanat eğitimi içerisinde-
ki varlığının kavranmasına yardımcı olur.
Seramik uygulamarında ise çeşitli kıvam değerleri aranır, seramik çamurunun kıvamında etkili olan nem ve su
oranları farklılık gösterir.

Sanat eğitiminde kilin yoğun olarak kullanılma sebepleri şunlardır:

1. Doğadan kolayca temin edilebilir.
2. Su ile plastik kıvama getirilebilir.
3. İstenilen biçime kolayca dönüştürülebilir.
4. Gerektiğinde geri dönüşüme alınabilir.
5. Pişirildiği takdirde uzun yıllar bozulmadan kalabilir.

Görsel 3.22: Kil Toprağı
Kil Çeşitleri

Killer saflık derecelerine ve fiziki durumlarına göre çeşitlilik gösterir. Bunların en önemli çeşitleri şunlardır:
• Kaolen killer
• Smektik killer
• Plastik killer
• Bentonit killer

Kaolen killer: Kilin en saf şeklidir, rengi beyazdır ve kızdırıldıktan sonra gene beyaz kalır. Su ile temizlendikten
sonra saflığı %90 olmaktadır.
Smektik killer: Bazı yabancı maddeler, özellikle kireç ve magnezyum içerir. Renk ya da yağ giderici olarak kulla-
nılır.
Plastik killer: Bu tip killerin bileşiminde silis ve alüminyum dışında demir oksit ve kireç bulunur. Genellikle en-
düstri ve sanat çalışmalarında kullanılır.
Bentonit killer: Çamur hâline getirildiğinde plastik özellikler gösteren bu kil türü, su içerisinde bir jel meydana
getirerek şişme özelliğine sahiptir ve birçok alanda kullanılır.

100