Page 206 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11

STRÜKTÜR

Strüktürün Uygulama Alanları

Strüktürel çalışmaların kapsamında heykel, resim, seramik, grafik gibi sanat alanlarının yanı sıra fonksiyo-
nel tasarım çalışmalarında da strüktürden çokça yararlanılmaktadır. Mobilya, oyuncak, ısıtma, aydınlatma, takı,
ambalaj gibi endüstri ürünlerinin tasarımlarında, mimari yapılarda, tekstil ürünlerinde vb. yaşamın her alanında
strüktür karşımıza çıkar.
Sanatsal oluşumların temeli olan doğa ile insanın diyalektiği sürdüğü sürece sanatçıların doğayı gözleyip
ekleme, değiştirme, birleştirme ile yeniden oluşturmaya çalıştıkları formlarda kimi tasarımcı doğanın strüktürel
yapısından ilham alırken kimi de organik dokuları sanatsal dil olarak ele alıp çalışmıştır. Bu yüzden denebilir ki
doğadaki strüktür, yaşamın ritmini taşıması ve geometrisi ile tasarımcıların her zaman ilk başvurdukları uygulama
biçimi olmuştur. Bu bağlamda Pekin’de bulunan Beijing Olimpiyat Stadı “Birds Nest” kuş yuvasına benzerliği ile
dikkat çeken örneklerden sadece bir tanesidir (Görsel 5.10).

Görsel 5.10: Pekin Olimpiyat Stadı, Kuş Yuvası, Pekin, 2008
Köpek balığı derisinin strüktür yapısının suyun üzerinde oluşturduğu direnci en aza indiren bir düzen içinde
oluştuğu keşfedilince, mayo tasarımcıları tarafından kullanılmaya başlanmıştır (Görsel 5.11). Bir başka örnek İs-
veçli mühendis George De Mestral’in [Corc Dö Mistral (1907-1990)] tasarladığı, asıl adı velcro (Vekro) olan günlük
hayatta sıkça kullandığımız “Cırtcırt”lardır. Mestral, çorap ve saça yapışan dikenleri mikroskop altında incele-
miş, dikenin strüktür yapısını erkek ve dişi yüzeylere uyarlayarak tasarımını gerçekleştirmiştir. H5 Dragonfly adlı
Skorsky firmasının tasarladığı helikopterin tasarım kaynağı ise yusufçuk böceğidir. Yusufçuk böceğinin havadaki
manevraları ve kanat yapısı incelenerek üretilmiştir.

Görsel 5.11: Köpek balığı deri dokusu taklit edilerek oluşturulmuş tekstil ürünü

203