Page 236 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11
P. 236
22. Tarihsel süreç içerisinde gelmiş geçmiş birçok uygarlık, rölyefi mimarinin bir unsuru olarak yaygın biçimde
kullanmıştır. Rölyef sanatı, döneminin toplumsal ve kültürel yapısı hakkında fikir verirken tarihe de tanıklık eder.
Kullanılan her rölyef kültürlerin kimliğini ve birikimini yansıtır. Eski uygarlıklar rölyefi, tarihî bir olayı, dinî bir konu-
yu, yaşam biçimini ve kültürünü yansıtmak ya da yapıları süsleme amacıyla kullanmışlardır.
23. Ratip AŞIR, Ali Hadi BARA, Zühtü MÜRİDOĞLU, Nusret YAMAN.
24. Deformasyon, biçimleri olağan görüntülerinden tamamen koparmadan daha güçlü bir etki yakalamak için
abartarak sunma işidir.
25.‘‘Kalıcılık’’ heykeli tanımlayan bir özellik olduğu için malzeme ile doğrudan ilişki kurar. Kil, plastilin yahut bal
mumu ile gerçekleştirilen çalışmaların uzun zaman muhafaza edilip sergilenebilmesi amacıyla bunların daha da-
yanıklı, orijinal bir malzemeye aktarılması gerekir.
26. Uygulama yapılacak kil, uygun araçlar yardımı ile ufalanarak parçacıklar hâlinde kil teknesine aktarılır, doyun-
caya kadar su ilave edilen kilin çamur kıvamına gelmesi sağlanır. Kilin suyu emerek çamur kıvamına gelebilmesi
için alt üst yapılarak teknenin içindeyken karıştırılmasında fayda vardır. Yoğrulacak oranda kil kütleleri fazla suyu
emebilecek önceden temin edilmiş sunta, mdf yahut benzeri plaka satıhlar üzerine alınarak yoğrulur. Yoğurma
esnasında zaman zaman çarpmak ve vurmak suretiyle fazla su plakaya emdirilmeye, partiküler yapısı homojen bir
hâle getirilmeye çalışılır. Kil eğer yoğrulamayacak kadar cıvık hâlde ise plaka satıhlar üzerinde beklemeye bırakılarak
kilin su yoğunluğunu kaybetmesi sağlanır. Ara ara yoğrulan kil kütlelerinin kesilip birbirinin üzerine bastırılarak yo-
ğunluğunun macun kıvamına getirilmesi gerekir. Kilin kullanıma hazır hâle gelebilmesi için iyice yoğrularak macun
kıvamına dönüştürülmesi, parçalara ayrılıp sıkıldığı zaman avuç içinin biçimini alması fakat ele yapışmaması gerekir.
27. Rölyef biçimlendirmelerinde ve uygulamalarında; modelaj (modle etme, modelasyon) tekniğinde kullanılan
yumuşak malzemeler, plastik özellikleri bakımından eklemeye ve çıkarmaya dayalı çalışma yapabilme imkânı su-
nar. Uygulamalarda, önceden hazırlanmış altlıkların içerisine yüzey hazırlama, uygulama modeli çizme ve yığma
etaplarından oluşan bir sıra takip edilir.
28. Üç boyutlu sanat yapıtlarında sanatçı; resim düzlemi yerine metal, kil, taş, cam, ağaç vb. malzemeler ile boş-
luğun sardığı bir biçim üzerinde çalışır. Biçim iki boyutluluğu ifade ederken sadece en ve boy vardır. Form ise üç
boyutluluk ve hacimselliği ifade eder ve derinlik gerçektir.
29. Rölyeflerin mekân ile uyumu bağlı bulundukları yapıların amaç ve işlevleriyle ilişkili tasvirlerine bağlı olabile-
ceği gibi sabit yapısal elemanların bir parçası olan süsleme ve dekor unsurları olarak da ortaya çıkabilir.
30. Figüratif çalışmalar yaparken uyulması gereken kurallar, obje etütlerinden farklı değildir. Bunun sebebi genel
anlamda figürlerdeki anatominin de geometrik kalıplar çerçevesinde bir araya gelmiş olmasıdır. Aynen objelerde
olduğu gibi tanımlanabilir geometrik formlardan (silindir, küp, küre, koni vb.) yola çıkan kütlelerin yumuşak geçiş-
lerle eriyerek birleştiği yapılara dönüşür.
31. Kalıp alma işlemi sırasında önlük, maske, eldiven vb. koruyucu ekipmanların kullanılması sağlık ve güvenlik
açısından önemlidir.
32. Rölyef ve negatif kalıbın kalınlık oranları arasında kurulan bütünlük, kalıp ve pozitif döküm ilişkisinde de dik-
kate alınmalıdır.
D)
33. D
34. D
35. E
36. C
37. A
38. C
39. B
40. E
41. D
42. E
43. B
44. C
4. ÜNİTE
A)
1. İşlevsel
2. şamot
3. porselen kil
4. pistole
5. torna
233