Page 20 - TÜRK HALK MÜZİĞİ KORO 10

TÜRK HALK MÜZİĞİ KORO 10 1. ÜNİTE

Ses Sağlığı ve Korunması
Ses sağlığı vücut sağlığıyla doğrudan ilişkilidir. Sesin üretilmesi, şekillendirilmesi, işitilmesi ve işlen-
mesi vücudumuzdaki pek çok organın birlikte çalışmasıyla mümkündür. Sesini özellikle mesleki amaçla
kullanan kişiler, vücut sağlığına dikkat etmeyi bir yaşam biçimi hâline getirmelidir. Vücut sağlığı için şu
hususlara dikkat edilmelidir:
• Boğaz mukozasına zarar verebileceği için çok soğuk, çok sıcak ve asitli içecekler tüketilmemelidir.

• Sinir sisteminin denetimini azaltan ve bu sebeple sesin kalitesini bozan alkol, sigara kullanımı gibi
zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalıdır.

• Havanın aşırı kuru olduğu ortamlarda sürdürülen yaşam ve yapılan ses çalışmaları ses sağlığını
olumsuz etkilediğinden bu tür ortamlardan mümkünse uzak durulmalı veya nemlendiriciler kulla-
nılmalıdır.

• Soğuk havalarda soluğun ağız yoluyla alınması önlenmeli veya atkı gibi koruyucu malzemeler kulla-
nılarak soğuğun boğazda oluşturacağı zararlardan kaçınılmalıdır.

• Boğazla ilgili enfeksiyonlara karşı duyarlı olunması ve rahatsızlıkların tedavisinin ihmal edilmeden
yapılması seste oluşabilecek kalıcı hasarları önlemede oldukça önemlidir.
• Düzenli uyku alışkanlığı hem vücudun hem de sesin dinlenmesi açısından oldukça önemlidir.

• Sesi kullanırken sesin yıpranmasını önlemek için düzenli aralıklarla dinlendirilmesini sağlamak
önemli bir önlemdir.

• Burun ve genizde oluşan birikinti kazınma ihtiyacını ortaya çıkarır. Bu durum ses tellerinin tahriş
olmasına neden olur. Birikintinin giderilmesi yutkunma hareketiyle sağlanmaya çalışılmalıdır.

• Beslenme şekline dikkat edilmeli, doğal gıdalarla dengeli beslenilmeli, acılı ve baharatlı yiyecek-
lerden, kontrolsüz diyetlerden kaçınılmalıdır.

• Ses çalışmalarına ve şarkı söylemeye başlamadan hemen önce yemek yenilmemelidir. Midenin dolu
olması diyafram ve karın kasları üzerinde basınç oluşturacağından elde edilen sesin kalitesi azala-
caktır.

• Düzenli egzersiz yapmak vücut rahatlığı ve esnekliği açısından oldukça önemlidir.

Vücut sağlığına dikkat etmenin yanı sıra sesin kullanımında da dikkat edilmesi gereken durumlar
vardır. Gerek kişinin günlük yaşantısında gerek de ses çalışmaları sırasında dikkat edilmesi gereken du-
rumlara yeterince önem verilmezse vücut sağlığından bağımsız olarak ses sağlığı da kaybedilebilir. Ses
sağlığı için dikkat edilmesi gereken durumlar şöyle sıralanabilir:

• Ses yüksek tonlarda zorlanmamalı,

• Kişinin ses türü ve alanı doğru saptanarak ona göre çalışma yapılmalı,

• Kişinin ses değişim döneminde olup olmadığına dikkat edilmeli,
• Seslendirilecek eserlerin seçiminde koro üyelerinin teknik yeterlilikleri göz önünde bulundurulmalı,

• Solunum ve ses açma çalışmaları aksatılmadan yürütülmeli,
• Akciğer kapasitesini artırıcı çalışmalar yapılmalıdır.

18