Page 12 - ÇALGI TOPLULUKLARI (TÜRK SANAT MÜZİĞİ) | 11
P. 12
KİTABIN TANITIM SAYFASI
Türk sanat müziği çalgı toplulukları çalınış özelliklerine göre yaylı çalgılar, mız
Samsun Mûsiki Cemiyeti raplı (tezeneli) çalgılar, üflemeli çalgılar, vurmalı çalgılar olarak bölümlere ayrılır.
1. Telli çalgılar
Kurucuları Hafız Kemal Efendi (terzi), Kemal Sezan , Cevat Özlü, Salamon Efen
di, Osman Zenger , Bedri Tuncer'dir. Resmî olarak 1928 yılında faaliyete başlamış a) Mızraplı (tezeneli) çalgılar: Ut, kanun, tambur, lavta, santur (Görsel 1.5).
tır. Samsun Mûsiki Cemiyeti (Görsel 1.2), müzik alanında faaliyet gösteren pek çok
resmi oluşumdan günümüze ulaşan ve bu toplulukların devamı olma niteliğini
Görsel 1.2: Samsun Mûsiki taşıyan kurumlardan biridir. Farklı zamanlarda, farklı isimler altında faaliyet göste
Cemiyeti ren kurum, günümüzde de faaliyetlerine devam etmektedir.
Kanun Karekod uygulamasını
kullanarak eşleştirmeleri
yapınız.
Lavta
Ut Santur Tambur Görsel 1.5: Mızraplı (tezeneli) çalgılar
b) Yaylı çalgılar: Klasik kemençe, yaylı tambur, keman (Batı müziği çalgısı
olan yaylı çalgılar, sonradan Türk müziğinde de kullanılmıştır) (Görsel 1.6).
Araştır-Öğren AŞTIR-ÖĞREN
Günümüzde faaliyetlerine devam eden dernek ve cemiyetleri araştırınız. Edindiğiniz bilgileri akıllı tahta yardımıyla Klasik kemençe
sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
Keman
Anlatımı desteklemek ve öğre- Türk Sanat Müziği Çalgı Topluluklarında Kullanılan Çalgılar Yaylı Tambur Görsel 1.6: Yaylı çalgılar
Farklı tür çalgıların bir araya gelmesiyle oluşan, eserleri uyum içinde yorumlayan
nilenleri pekiştirmek amacıyla topluluğa ''çalgı toplulukları'' denir. Müzik türlerine ve çalınış özelliklerine göre ziğine geçen klarnet (Yapı olarak si bemol klarnet Batı müziğine, sol klarnet ise
2. Üflemeli çalgılar: Ney, geleneksel olmayan Batı müziğinden Türk mü
çalgı toplulukları bölümlere ayrılır. Müzik türlerine göre; geleneksel Türk müziği
geleneksel Türk müziğine daha uygundur.) (Görsel 1.7).
hazırlanmış bölümdür. çalgı toplulukları, pop müziği çalgı toplulukları, caz müziği çalgı toplulukları, kla 3. Vurmalı çalgılar: Bendir, kudüm, def, zil (Görsel 1.8).
sik batı müziği çalgı toplulukları, bando topluluklarıdır.
Geleneksel Türk müziği çalgı toplulukları, genel olarak Türk sanat müziği çalgı
toplulukları (Görsel 1. 3) ve Türk halk müziği çalgı toplulukları (Görsel 1. 4) olarak
bölümlere ayrılır.
1. ÜNİTE ÇALGI TOPLULUKLARI
Kudüm
Bendir
Klarnet
Ney Zil
Def
Görsel 1.3: Samsun Devlet Klasik Türk Müziği Korosu ve Görsel 1.4: Samsun İlkadım Güzel Sanatlar Lisesi Türk Halk Görsel 1.7: Üflemeli çalgılar Görsel 1.8: Vurmalı çalgılar
Çalgı Toplulukları Müziği Korosu ve Çalgı Toplulukları
16 17
Görsel Görsel Açıklaması
Metin içinde bahsi geçen Görsellerin açıklamalarını
görselleri içerir. içeren bölümdür.
Dinleti Zamanı Kontrol Listesi
Öğrenci performanslarını Üniteyle ilgili kazanılan
sergiledikleri bölümdür. becerilerin değerlendirildiği
bölümdür.
KONTROL LİSTESİ
“Çeşitli Makamlar Ve Eser Uygulamaları-I” ünitesinde kazanılan becerileri değerlendirmek amacıyla aşağıdaki kontrol
listesini öğretmeninizle doldurunuz. Kontrol listesindeki davranışlardan gerçekleştirilenler için Evet, gerçekleştirileme-
yenler için Hayır sütununa (√) işaretini koyunuz.
SIRA GÖZLEMLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIR
1 Bûselik makam dizisini çalgısıyla çalar.
2 Kürdî makam dizisini çalgısıyla çalar.
3 Rast makam dizisini çalgısıyla çalar.
4 Hüseynî makam dizisini çalgısıyla çalar.
5 Uşşak makam dizisini çalgısıyla çalar.
DİNLETİ ZAMANI
6 Seçilen eserin makam özelliklerini söyler.
“Çeşitli Makamlar ve Eser Uygulamaları-I” ünitesinde çaldığınız eserleri genel ağda video veya müzik paylaşım
sitelerini kullanarak dinleyiniz.
7 Seçilen eseri çalgısıyla deşifre eder.
a) Dinlediğiniz eserlerden kendi beğeni listenizi oluşturarak arkadaşlarınızla ortak bir dinleti programı hazırla-
yınız.
b) Seçtiğiniz eserleri arkadaşlarınızla beraber çalışarak dinletiye hazırlanınız. 8 Seçilen eserin usulüne dikkat eder.
c) Görev dağılımı yaparken adaletli bir şekilde ve iş birliği içinde hazırlıklarını planlayınız.
ç) Oluşturduğunuz dinleti programını öğretmeninize dinleterek eksiklerinizi gideriniz ve varsa öğretmeninizin 2. ÜNİTE
önerilerini alınız. ÇEŞİTLİ MAKAMLAR VE ESER UYGULAMALARI-I 9 Toplu çalma kurallarına uyar.
d) Dinleti öncesi bol bol prova yaparak performansınızı denetleyiniz.
e) Dinleti programının sonunda hem kendi performansınızla ilgili hem de yardımlaşmanın önemi ile ilgili
10
Seçilen eseri grubun bir üyesi olarak uyumlu bir şekilde çalar.
düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. Not: Gözlenen her davranış için 10 puan verilir.
102
87
11
