Page 16 - ÇALGI TOPLULUKLARI (TÜRK SANAT MÜZİĞİ) | 11
P. 16
Cumhuriyet Dönemi’nde ortaya çıkan seslendirme takımı, dernek, cemiyet
ve okullar; yeni üyeler yetiştirme ve repertuarı genişletme amacını taşımış,
eğitim ve öğretime önem vermiş, müzik yaşamına önemli katkıda bulunmuştur.
Geçmişten günümüze ülkemizde bu amaçlarla eğitim veren kuruluşlardan
bazıları şunlardır:
• Dârülmûsiki-i Osmanî Mektebi
• Dârülelhân
• Darü’t-Ta’lîm-i Mûsiki
• Darü’l-Feyz-i Mûsiki
• Şark Mûsiki Cemiyeti
• İzmir Mûsiki Cemiyeti
• Gülşen-i Mûsiki
• Emin Ongan Üsküdar Mûsiki Cemiyeti
• Samsun Mûsiki Cemiyeti
• Anadolu Mûsiki Cemiyeti
Türk müziği tarihinde kurulan mûsiki cemiyetlerinden bazılarını tanıyalım:
Dârülmûsiki-i Osmanî Mektebi
1908 yılında İsmail Hakkı Bey tarafından kurulan ilk mûsiki cemiyetidir. Bir yıl
sonra İsmail Hakkı Bey cemiyetten ayrılarak Mûsiki-i Osmanî Mektebi'yi (Görsel
1.1.) kurmuş, II. Meşrutiyet Dönemi’nde mûsiki faaliyetleri bu iki cemiyet aracılı-
ğıyla devam etmiştir. 1914 yılında Belediyenin kurduğu Konservatuar-Dârülelhan
mûsiki şubesine katılan cemiyetin kadrosu dağılmış, 1914 yılının Haziran ayının
sonunda da kapanmıştır.
Darülelhân
Görsel 1.1: “Mûsiki-i Osmanî
“Nağmeler evi” anlamını taşıyan Dârülelhân, Türkiye’nin ilk resmî müzik okulu- Mektebi” amblemi
nun adıdır. 1914’te Şehremini Cemil Paşa (Topuzlu) zamanında faaliyete başlayan
Darülbedayinin müzik koludur. İstanbul Şehremanetine bağlı olarak kurulan
Darülbedayi; tiyatro, sahne musikisi, Türk ve Batı musikisini bir arada ele almaya
çalışan ulusal bir konservatuvardır.
Müdürlüğüne Ali Rifat Bey (Çağatay) getirilmiştir. I. Dünya Savaşı’nın etkisiyle
maddi olarak sıkıntı yaşayan kurum, 14 Mart 1916’da kapatılmıştır.
Emin Ongan Üsküdar Mûsiki Cemiyeti
I. Ordu Baş Müfettişi Miralay Hacı Reşit Bey'in oğlu Telgrafçı Ata Bey tara-
fından 1918 yılında Anadolu Mûsiki Cemiyeti adıyla açılmıştır. 1919 yılında Da-
rü'l-Feyz-i Mûsiki Cemiyeti ile birleşmiş, 1923’te Cumhuriyet’in ilanından sonra
Üsküdar Mûsiki Cemiyeti adını almıştır. 1987 yılında ana tüzüğe sadık kalınarak ÇALGI TOPLULUKLARI
ismi Emin Ongan Üsküdar Mûsiki Cemiyeti olarak değiştirilmiştir. Günümüzde
faaliyetlerine devam etmektedir.
Darü'l-Feyz-i Mûsiki
Ethem Bey tarafından 1915 yılında Ali Şamil Paşa'nın konağında kurulmuştur.
İlerleyen zamanlarda Selahattin Pınar, Ata Bey, Kadıköylü Tanburi Fuat Sorguç ’un
da katıldığı cemiyet; Üsküdar Mûsiki Cemiyetine katılmıştır.
15

