Page 27 - HALK DANSLARI VE MÜZİKLERİI |
P. 27
2. HALAY VE HORON OYUNLARI
Hazırlık Soruları
1. Halay hakkında neler biliyorsunuz?
2. Van ve Gaziantep yöresi halk oyunları ile ilgili neler
biliyorsunuz?
2.1. Halay Türünden Oyunların Özellikleri
2.1.1. Halaylar
Halay, ülkemizin özel-
likle Doğu Anadolu ve İç
Anadolu bölgelerinde davul
ve zurna eşliğinde toplu, sı-
ralı ve bağlı şekilde oynanan
bir halk oyunudur. "Alay"
sözcüğünden türeyen halay,
bölgelere göre “haley, aley,
Görsel 2.1 haliy” gibi değişik isimlerle
Halay Örneği anılmaktadır. Bu halk oyunu türünün çok eski zamanlarda da var
olduğu bilinmektedir. Halay türüne benzer oyunlar, birçok kültürde
törensel dans olarak karşımıza çıkmaktadır (Görsel 2.1).
Halayların içinde “ağırlama, yürütme, yeldirme ve hoplatma”
gibi bölümler bulunur. Halaylar bölgelere göre değişiklik göstermek-
le birlikte genellikle davul ve zurna eşliğinde oynanır. Bazı yöreler-
DÜŞÜNELİM de def eşliğinde türkü söyleyerek de halay çekilir. Halaylar düğün,
TARTIŞALIM nişan, kına gecesi, bayramlar ve askere uğurlama gibi toplu halde
yapılan çeşitli törenlerde oynanır.
1. Bildiğiniz halay oyunu mü-
ziklerinden örnekler veriniz. Halay, Anadolu’nun ortalarından başlayarak Karadeniz ve Ak-
2. Yaşadığınız bölgede hangi deniz Bölgelerinin küçük bir kısmını içine alır; Doğu ve Güneydoğu
etkinliklerde halay oyunları Anadolu Bölgelerinin ise büyük bir kısmını içine alır ve neredeyse
oynanmaktadır? Örnekler ve- tamamında oynanır. Ankara’nın doğusundan başlayarak, Çorum,
riniz. Yozgat, Sivas, Tokat, Amasya, Erzincan, Elâzığ, Malatya, Kahraman-
maraş, Kayseri, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Adana, Hatay, Gaziantep,
Şanlıurfa, Diyarbakır, Muş, Bitlis, Bingöl, Siirt, Hakkâri, Van, Mardin,
Adıyaman, Ağrı, Tunceli ve dolaylarında yaygındır.
Anadolu’da yaygın olarak oynanan ve geçmişten günümüze her
zaman canlılığını korumuş olan halaylar; günümüzde özellikle dev-
let konservatuvarı halk oyunu bölümleri, devlet kanalları, kültür ve
turizm bakanlığı bünyesinde bulunan dans toplulukları, hemşehri
dernekleri olmak üzere çeşitli kurum ve kuruluşların desteği ile sah-
ne performansı olarak da icra edilmektedir.
26