Page 78 - HALK DANSLARI VE MÜZİKLERİ
P. 78
Görsel 4.2: Cedit Ali Paşa Köprüsü ve Camisi (Kırklareli) Görsel 4.3: Selimiye Camisi (Edirne)
Anadolu’yu Avrupa’ya bağlayan Trakya yarımadasında yer alan Edirne ve Kırklareli illerimiz bulundukları
konum itibarıyla önemli bir bölgededir. Birçok kavmin izlerini taşıyan bu topraklar, Osmanlı Dönemi’nde de
önemini korumuş ve Edirne devletin ikinci başkenti konumuna gelmiştir. Camileri, çarşıları, köprüleri, kaleleri
ve tarihî evleri bölgenin önemli kültür miraslarındandır (Görsel 4.2, Görsel 4.3). Balkanların, Osmanlıdan ay-
rılmasıyla Anadolu’ya göçe zorlanan Türklerin büyük çoğunluğu Trakya bölgesine yerleşmiştir. Göçmenlerle
gelen kültürel ögelerle birlikte yöre kültürü daha da zenginleşmiştir. Balkanlardan gelen yöre halkı; acılarını,
özlemlerini, sıkıntılarını Rumeli türküleri olarak bilinen yanık türkülerle, söylencelerle, atasözleri ve deyimlerle
dile getirmiştir. Bu zenginlik, halk oyunlarına da yansımış ve göçmenlerle gelen oyun kültürü yöreyle bütün-
leşmiştir. Birçok oyun ismi, göçmenlerin geldikleri bölgelerin ismi ile veya yörede tanınmış önemli kişilerin
isimleri ile anılır. Buna örnek olarak Balkan gaydası, pomak gaydası, mendil, kasap, kabadayı, kırk haydut, yeni
kasap, zigoş, drama karşılaması, Debreli Hasan, Sülüman Aga gibi oyunlar gösterilebilir.
Edirne ve Kırklareli yöresi oyunları, Trakya yöresi halk oyunları özelliklerini taşıdığı için tek başlık altında
incelenebilir. Oyunlar genellikle hora ve karşılama türündedir. El ele veya kol kola tutuşularak dizi hâlinde
yürütülen oyunlar hora olarak isimlendirilirken karşılıklı iki kişi ya da ikişer kişilik gruplar şeklinde oynanan
oyunlar ise karşılama olarak isimlendirilir. Hora türündeki oyunlar daha çok Trakya yöresine özgü olup kar-
şılamalar Trakya yöresinin dışında Kocaeli, Sakarya, Çanakkale, Bursa, Bilecik ve Bolu illerimizde de oynanır.
Yörede oyunlar kadın-erkek karma ya da ayrı olarak oynanır. Oyunlarda birlik, beraberlik, güven, sevgi, aşk,
yiğitlik ve kahramanlık gibi temalar işlenmiştir. Coşkulu ve dinamik bir yapı içeren oyunlar adım, gür açısın-
dan oldukça zengindir. El vurmalar, çökmeler ve ayak çekmeler oyunların genelinde görülmektedir. Yörede
kullanılan çalgıların başında çift davul ve çift zurna gelir (Davul, zurna ile ilgili bilgi için 30 ve 31. sayfalara
bakınız.). Zurnalardan biri dem tutarken diğeri melodi çalar. Bunun yanında klarnet, cümbüş, kanun, dilsiz kaval,
zilli maşa, darbuka, keman gibi çalgılar da oyunlara eşlik eder. Edirne ve Kırklareli yöresinde aksak usuller
oldukça yaygındır. Oyun müzikleri genellikle 2/4, 5/8, 7/8, 8/8, 9/4 ve 9/8’lik usullerdedir.
Araştıralım - Tartışalım
Osmanlı Devleti’nin ikinci başkenti olan Edirne’nin tarihî yapılarını araştırınız. Bunların
Trakya yöresine ne gibi katkıları olduğunu tartışınız.
Gezi Önerim Var!
Etnografya, kültürleri ve kültür oluşumlarını araştıran bilim dalıdır. Kavimlerin gele-
nek göreneklerini, barınaklarını, giyim kuşamlarını kısaca insana ait tüm yaşam koşul-
larını inceler. Etnografya müzelerinde eski toplumlara ait kıyafetler, mutfak eşyaları,
silahlar, tarım araç gereçleri ve taşıtlar sergilenir. Bölgenizin geçmiş kültürü hakkında
bilgi sahibi olmak için siz de bulunduğunuz bölgedeki etnografya müzesini geziniz.