Page 35 - THM KORO 11 THM

Okuma Metni

YURDUMUZUN NAĞMELERİ

Hayatının önemli bir kısmını halk müziğini derlemeye ayırmış Macar bestecilerinden Bela Bartok ile
görüşürken kendisinden Türkiye’de müziğin gelişme ve ilerlemesi için ne yapmak gerektiğini ve hangi yolları
takip etmemiz gerektiğini sorduğum zaman üstattan şunları işitmiştim:
Bu hususta bir fikir ileri sürebilmek için öncelikle, ülkemizde müzikle ilgili yetkililerin fikirlerini
bilmek gerekir.
1. Batı müziğinden tamamıyla ayrı kalmak veya
2. Batı müziği araçlarının yardımıyla millî müziğin geliştirilmesini mi istiyorlar?
Bundan birkaç sene önce Avrupa’da incelemelerde bulunan Hintli bir müziksever ile görüşmüştüm.
Bu Hintli, gerek kendisinden ve gerek diğer arkadaşlarından ruhlarına yabancı bir müziğin memleketlerinde
gelişmesi ve ilerlemesi için uğraşmayacaklarını söylüyorlardı. Bu tarz düşünce, müziğin gelişmesine ve iler-
lemesine tamamen engeldir. Bilinen konular sürekli tekrar olacaktır. Yararlı
tarafı olsa olsa bütün dünyanın hiç olmazsa müzik alanında Avrupalı-
laşmasına ve dolayısıyla monotonlaşmasına engel olmaktan ibaret
kalır. Batı müziği alındığı zaman eğer büyük dâhiler gelmezse (ki
nadiren gelirler) yeni eserler uzun bir süre alelade taklit olur.
Orta kabiliyetler başarılı olsalar bile ulusal ezgileri bilimsel
müzik kurallarına göre biraz süslemekten öteye gidemezler.
Bundan 60-70 yıl önce bizde de bu böyle idi. Türkiye Batı’ya
çok yakın olduğundan Batı müziğine ilgisiz kalamaz. Fakat
ne yazık ki şehir musikisinin (Enderun Müziği) şimdiye kadar
notaya alınmayan parçalarını kayıt ederek kurtarmak ge-
reklidir. Gramofon veya fonograf bu hususta kullanılabilir.
Düşüncemize göre Türk köylülerinin ağzına dolaşan hava-
ların toplanarak basılması çok daha önemlidir. Eğer yanıl-
mıyorsam Türk aydın sınıfının müziği tıpkı lisanı gibi kuvvetli
bir şekilde yabancı etkisinde kalmıştır. Onun için büyük ihtimalle asıl Türk müziğinin
karakterini bu halk havalarında bulabiliriz. Bizde de durum böyle idi. Halk
müziğimizin eski tarz eserleriyle hiç benzerlik göstermez. Sizin için
asıl önemli olan Batı müziğinin bütün inceliklerini bilen birkaç kişi bu-
lup Türkiye’de ve Türkiye için sanatçılar yetiştirmelerini sağlamak-
tır. Gençlerin Avrupa’ya gönderilmesinden ziyade kendi vatanınızda
Avrupa terbiyesi vermenin çarelerini arayınız. Okulla birlikte vata-
nınızda müzik için bir muhitin doğması çok önemlidir. Başlangıçta
Türklerden yeterli miktarda üstat yoksa yabancılar alınmalıdır. Za-
manında biz de böyle yaptık. Bir nesil sonra yabancılara da ihtiyaç
kalmayacaktır. Batı müziği tekniği ve Türk müziği tarihini iyi bilen
birkaç sanatçının halk müziğine dayanarak yeni bir müzik tarzı yarat-
maları mümkündür. Herhalde Türk müziği geleneklerinin ve özellikle halk
havalarının araştırması ve tespit edilmesi ihmal edilemez bir görevdir. Bunun ulusal
olmaktan başka uluslararası bir önemi de vardır. Köylü havalarının araştırılması müziğin gelişmesinin birçok
karanlık meselelerini aydınlatacaktır. Derlemecilerin notaları alabilmek için müziğin teknik bilgisine iyice
vakıf olması ve beraberinde fonograf bulundurmaları şarttır. Yılmadan ve yorulmadan mümkün olduğunca
medeniyetten uzak kalan köşeleri aramak gerekir.
Üstadın bu açıklamaları halk müziğini derlemenin önemini açıkça göstermektedir.

Seyfettin ASAF-Sezai ASAF
Yurdumuzun Nağmeleri adlı eserinden kısaltılmıştır.

34 KORODA SESİN KULLANIMI KORODA SESİN KULLANIMI
USULLER
USULLER