Page 100 - TÜRK HALK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI | 11

4.4.5. Bileşik (Mürekkep) Makamların Oluşumu

Yapısında çeşitli makam dizileri bulunan makamlara bileşik (mürekkep) makamlar denir. Bu
makamlar farklı dizilerden meydana geldikleri için çoğu bir oktav içinde gösterilemez.

Türk Müziğinde Makam Kavramının Türk Halk Müziği Perde Sisteminde Uygulanması

Yörelere özgü çalınış ve söyleniş biçimleri, Türk halk müziğinin en belirgin özelliklerindendir.
Bir türkünün nasıl icra edildiğine bağlı olarak o yörenin yöresel tavrı ortaya çıkar. Bunlardan
bazıları; Azeri tavrı, zeybek tavrı, sürmeli tavrı, Karadeniz tavrı, Konya tavrı, karşılama tavrı

ve Teke tavrıdır. Türk halk müziğinde tavır; genellikle belirli bir yöreye özgü icra biçimini,
makamsal ve usul özelliklerini içinde barındırır.
Halk ezgilerinde yöresel tavırlara bağlı olarak Türk müziğindeki makam kurallarından daha

farklı uygulamalar görülebilir.

4.5. Çargâh Makamı

Kaba çargâhta �astta çargâh dörtlüsü
çargâh beşlisi

T T B T T T B

Durak Kaba çargâh veya çargâh perdesidir.

Çıkıcıdır. Kaba çargâh veya çargâh civarından seyire başlanır. Çargâh
Seyir 5’lisi seslerinde dolaşılır. Daha sonra rast perdesinde yarım kalış yapılır.
Rast üzerindeki çargâh 4’lüsü gösterilerek kaba çargâh veya çargâh
perdesinde yedenli veya yedensiz karar verilir.

Dizi Çargâh 5’lisi ve çargâh 4’lüsünden oluşmuştur.

Güçlü Rast veya gerdaniye perdesi.

Donanım Hiçbir işaret yoktur.
Yeden Kaba buselik veya buselik perdesi.

Makam özellik-
lerini taşıyan Altun Hızmav Mülayim, Süpürgesi Yoncadan, Eski Evin Merteği.
örnek türküler

99