Page 39 - BATI MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 12
P. 39
2.3. GECİKTİRİCİ SES
Bir akorun bir veya birkaç sesinin başka bir ses ile geciktirilmesi yoluyla oluşan akora yabancı seslere
geciktirici (abantı) ses denir. Akora yabancı ses durumunda olan geciktirici ses, bazen inici bazen de
çıkıcı hareketle esas akor sesine çözülür. Geciktirmeler kesinlikle kuvvetli zamanda başlar, çözülmeleri ise
zayıf zamanda olur.
Abantı ses
Do majör >
4 ˙ ˙ ˙ w
& 4 ˙ ˙ w ˙ w
˙
w
˙
w
? 4 ˙ ˙
4 ˙ ˙ w
5 5
I IV V 4 3 I
Yukarıdaki örnekte dominant akorunun 3’lüsü olan sansibl ses, üst komşu ses ile geciktirilerek
daha sonra duyurulmuş ve böylelikle akor sonradan tamamlanmıştır. Geciktirmeyi yapan üst komşu
ses, akora yabancı ses durumundadır. Bu şekilde kullanılan geciktirici seslere abantı ses [appogiature
(apojiyatür)] denir.
Do majör Rötar ses
4 ˙ ˙ ˙ w
& 4 ˙ ˙ w ˙ w
˙
w
˙
w
? 4 ˙ ˙
4 ˙ ˙ w
5 5
I IV V 4 3 I
Yukarıdaki örnekte ölçünün son zamanında yer alan akor seslerinden birinin uzatma bağı ile sonraki
ölçünün kuvvetli zamanındaki akora bağlanmasıyla senkop oluşmuştur. Bu şekilde, abantı ses bir önceki
akorda hazırlanarak uzatma bağı ile yeni akorda yabancı ses konumuna düşürülür. Böylelikle oluşan
geciktirmelere rötar denir.
ETKİNLİK 21
Aşağıda verilen örneklerde yabancı ses durumundaki geciktirici sesleri işaretleyiniz.
Do majör
4 ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ w
& 4 ˙ ˙ w w ˙ w
? 4 ˙ ˙ w w w
4 ˙ ˙ w w w
6 9 8 5 5
I V 5 V 5 5 V 4 3 I
38