Page 184 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12

5. ÜNİTE

5.2. Çello Müziğinde Çağdaş Dönem

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

Sergei Prokofiev’ in (Sergey Prokofiyev) 1933 ve 1938 yılları arasında bestelediği Mi Minör Çello Konçertosunu
(Op.125) dinleyiniz. Bu eserin Romantik Dönem eserleri ile tınısal farklılıklarını hissediniz.

Çağdaş Dönem müziği, diğer isimleri ile “modern müzik” ya da “yeni müzik” 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın or-
talarına kadar ulaşan müzik akımıdır. Daha önceki dönemlerde belli bir geçerlilikle karakter ve eğilimi belirten kavramlar
varken (örn. hümanizm ve rönesans), 20. yüzyılda böyle sınıflandırmalardan kaçınılmıştır. 19. yüzyılın sonlarından itibaren
dünyada var olan siyasi, toplumsal ve teknolojik değişiklikler her sanat dalını etkilediği gibi müziği de etkilemiştir. Çalgı
ve vokal müziğinin, orkestrayla oda müziğinin, dünyevi ve dinsel müziğin, opera, oratoryo, senfoni, konçerto gibi türlerin,
sonat, rondo gibi formların birbirinden norm olarak ayrılması 20. yüzyılda devam etmez. Her yerde istisnalar kombinas-
yonlar ve bütünüyle yeni oluşumlar bulunur. Çalgı Barok, Klasik ve Romantik Dönem müzik eserlerinin ortak özelliği olan
tonal armoni müzik sisteminden uzaklaşarak ton dışı müzik sistemlerinin görülmeye başlaması Çağdaş Dönem müziğinin
en belirgin özelliklerindendir. Romantik Dönem’in pürüzsüz ve yumuşak dokusuna karşı; duruş olarak sert, gürültülü ve
karmaşık bir müzik anlayışı gelişmiştir. Igor Stravinsky (İgor Sıtravinski), Claude Debussy (Kılod Döbisi), Béla Bartók (Bela
Bartok), Anton Webern (Anton Vebern) ve Gustav Mahler (Gustav Mahler) bu evrenin ünlü bestecileri aralarında görülebilir.

İnceleme - Yorumlama

Soyut ve dışa vurumcu tablolarıyla tanınan ünlü Rus ressam Vasiliy Kandinsky’ nin (Vasili Kandinski) ‘‘İzlenim III
– Konser’’ adlı tablosunu stil ve kompozisyon açısından inceleyiniz (Görsel 5.6).
Arnold Schoenberg’in (Arnold Şön-
berg) Üç Piyano Parçası Op. 11 adlı
eserini dinleyiniz. Kandinsky 1911’ de
Üç Piyano Parçası Op. 11 adlı eserinden
etkilenerek bu tabloyu çizmiştir.

Çağdaş dönem bestecilerinden biri
olan Schoenberg bestecilik stili olarak
atonal ve dışa vurumcu eserler yazmakta-
dır. Bu stilde bir eser olan ‘‘ Üç Piyano Par-
çası’nı’’ dinleyen Kandinsky, sıradan bir
konser anı çizmek yerine eserin kendin-
de hissettirdiği duyguları ve izlenimi zih-
ninde renklendirerek tuvale aktarmıştır.
Her iki eseri de, Çağdaş Dönem stilinin
özgür tarzını göz önüne alarak inceleyi-
niz. İnsan duygularının karmaşıklığı ve Görsel 5.7: Vasiliy Kandinsky, "İzlenim III – Konser"
ifade edilmesi açısından değerlendiriniz.

Eserler hakkında ulaştığınız sonuçları not alıp arkadaşlarınız ve öğretmeninizle paylaşınız:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................

182 ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12