Page 29 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12
P. 29
Martele 4. Görsel
1. ÜNİTE
˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘
œ
œ
œ
œ
?
œ
MARTELE Cello c œ œ œ
Görsel 1.5: Martele yay tekniği
Fransızcada "çekiçle dövme", İtalyancada ise "çekiçleme" anlamına gelmektedir. Her bir notanın aksan verilerek
çalınmasıdır (Görsel 1.5). Seslendirme sırasında her bir notanın başında vurgu yapılır, ardından vurgu azaltılarak yay
birden durdurulur. Sonuç olarak bu teknikle çalınan notalar, aralarında kısa duraklamalar olan aksanlı notalardır.
Birbirinden bağımsız, bireysel sesler yayın ağırlık merkezi ve ortası kullanılarak elde edilir. Sağ elde, bilek hareketi
Staccato 6. Görsel
ve işaret parmağının baskısı kullanılmalıdır. Sol elde ise parmak değişimleri yay ile uyumlu ve eş zamanlı olmalıdır.
? . . œ . œ . œ . œ . œ . œ .
STACCATO Cello c œ œ
Görsel 1.6: Stacatto yay tekniği
Staccato (Stakkato); İtalyanca "ayırmak", "sökmek", "koparmak" anlamını taşıyan staccare (stakkare) kelimesin-
den gelmektedir. Notaların birbirinden ayrı ve kesik kesik çalındığı bir tekniktir (Görsel 1.6). Staccatoda görünmeyen
ama seslendirme sırasında çalınan, belirgin ve kısa süreli suslar bulunmaktadır. Sağ elde kesikliği verebilmek için ön
kol aktif durumda ve kontrollü olmalıdır. Yayın tel üzerinden ayrılmadan çalınması gerekir. Sağ ve sol el dengeli kulla-
nılmalıdır. Sotiye 5. Görsel
SÖTİYE Cello ? c œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ .
Görsel 1.7: Sötiye yay tekniği
Sötiye (Sautille) Fransızca "zıplamak ve küçük sıçramak" anlamını taşımaktadır. Sötiyede yay, tel üzerinden kal-
dırılmadan hızlı detaşe hareketi uygulanmaktadır. Bu hareket sırasında yayda hızdan kaynaklanan küçük sıçramalar
oluşmaktadır. Teknik, adını bu sıçramalardan alır. Sötiye tekniği çalınırken yayın ortasında kalan bölüm kullanılmalı-
dır. Çalma sırasında hız ve ivmeyi oluşturabilmek için sağ el bilek ve parmaklarının yatay ve dikey hareketlerine dikkat
ederek çalmak önem taşımaktadır (Görsel 1.7). Sağ el, hızını sol el ile dengeleyebilmek için çalışmaya yavaş tempoyla
©
başlayarak kademeli olarak hızlanmalıdır. Spiccato 6. Görsel
? œ ´ œ ´ œ ´ œ ´ œ ´ œ ´ œ ´ œ ´ œ ´ œ ´ œ ´
SPICCATO Cello c œ œ œ
ÿ ÿ ÿ
Görsel 1.8: Spicatto yay tekniği
Spiccato (Spikato) İtalyanca "zıplamak" anlamına gelmektedir. Spikato tekniğinde notalar çalınırken yay, tel üze-
rinde zıplatılarak çalınır (Görsel 1.8). Spiccato çalınırken sağ el hareketiyle yukarı bakan hayalî bir C harfi çizilmelidir.
Seslendirme sırasında yayın zıplamasını sağlayabilmek için sağ ön kolun ağırlığıyla yayın ağırlık merkezini kullanmak
gerekir. ©
ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12 27
©
©

