Page 30 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12

1. ÜNİTE

Karma yay teknikleri uygulanırken yayın tel üzerindeki pozisyonu, sağ elin yayı kavrama şekli, sağ kolun güç dengesi
ve bu tekniklerin birbirleriyle olan ilişkileri bakımından değerlendirme yapılmalıdır. Buna göre her tekniğin farklılıkların-
dan ve benzerliklerinden doğan kendilerine özgü karakterleri vardır.
Detaşe, legato, staccato ve martele teknikleri tel üzerinde kalarak çalınırken spiccato ve sötiye tekniklerinde yay, tel
üzerinden ayrılarak çalınmaktadır.

Tel üzerinde kalan yay tekniklerinin karakteri için daha dengeli sağ kol ağırlığı sağlanmalıdır.

Tel üzerinden ayrılarak çalınan tekniklerden olan spiccato tekniği için yayın esnekliğinden faydalanılarak zıplama
hareketi yapılmalıdır. Sautille tekniği için ise hız kaynaklı ivmelenme gerekmektedir.

Çelloda kullanılan yay tekniklerinin genel özellikleri karşılaştırmalı olarak tabloda verilmiştir (Tablo 1.1).

Tablo 1.1: Yay Teknikleri Karşılaştırma Tablosu

İşareti Nasıl
Yayım Nasıl Olmalı? Notanın Karakteri Nasıl Olmalı?
Gösterilir?

Detache Yay her notada ayrı çalınmalıdır. Notalar arasında kesinti ve boşluk olmamalıdır.

Notalar tek yayda birbirinden ayrıl-
Legato madan çalınmalıdır. Notalar arasında Notalar yumuşak ve akıcıdır.
boşluk yoktur.

Her nota ayrı yayda çalınır. Her nota-
Martele dan sonra yayda küçük duraksamalar Her notanın başında aksan vardır.
yapılır.

Yay tel üzerinden ayrılmadan, her no-
Staccato Notalar kısa, kesik kesik ve vurgusuzdur.
tadan sonra durdurularak çalınır.

Bilek ve parmaklar yardımıyla hızlı
Sotiye detache yapılır. Hızdan dolayı yayda Notalar hızlı ve zıplayan karaktere sahip olmalıdır.
ufak sıçramalar görülür.

Yayın ağırlık merkezi kullanılarak tel-
Spiccato Notalar kısa ve keskin karakterdedir.
ler üzerinde zıplaması sağlanmalıdır.

Teknikler Yay teknikleri, “yayın tel ile olan ilişkisi” çerçevesinde incelendiğinde teknikler arası ilişki şu şekildedir:
Arası 1. Tel üzerinde kalarak yapılanlar: detaşe, legato, staccato, martelé.
İlişki 2. Telden ayrılarak yapılanlar: spiccato ve sautillé.

28 ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12