Page 84 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12

4. ÜNİTE

Tablo 1: Saba Makamının Özellikleri

Saba Makamının Özellikleri
Durak Dügâh perdesidir. (La)
Seyir Çıkıcı veya çıkıcı-inicidir.
Çargâh perdesindeki zirgüleli hicaz dizisine yerinde saba dörtlüsü-
Dizi
nün eklenmesinden meydana gelmiştir.
Güçlü Çargâh perdesidir. (Do)

Donanım Si bir komalık bemol, re bakiye bemoldür.
Yeden Rast perdesidir.(Sol)
Saba makamı yapısı bakımından oldukça geniş bir seyir alanına sa-
Genişlemesi
hiptir.
Perdelerin Türk Dügâh, Segâh, Çargâh, Hicaz, Dik Hisar, Acem, Gerdaniye, Şehnaz
Müziğindeki İsimleri veya Dik Şehnaz, Tiz Segâh, Tiz Çargâh.

Seyre güçlü perdesi civarından, çıkıcı seyre ise durak perdesi civa-
rından başlanır. Rast perdesi üzerinde (çıkıcı) rast dörtlüsü ve ar-
dından saba dörtlüsü duyurulur. Daha sonra çargâh (do) perdesi
üzerindeki hicaz beşlisi ve gerdaniye (sol) perdesi üzerindeki hicaz
Seyir
dörtlüleri duyurularak dizinin tiz bölgelerinde dolaşılır. Gerdaniye
perdesinde hicazlı, acem (fa) perdesinde nikrizli kalışlar yapılır. Tiz
bölgeden aşağıya doğru inilerek çargâh sesi sıkça duyurulur. Segâh
sesinde asma kalış yapılarak saba dörtlüsü ile tam karar yapılır.

BİLGİ NOTU
Saba makamı dizisindeki şehnaz (la bakiye bemol) sesi dizi içerisinde gösterilir fakat eserin donanımına
yazılmaz. Eser içerisinde geçki olarak değerlendirilir.

1. ETKİNLİK

Aşağıda verilen:
• Saba makamı seyir örneğini inceleyiniz. Saba Seyir
• Seyrin solfejini yapınız.
• Seyri çalgınızla seslendiriniz.

Ömer Kiremitçi
≥
4 ≤ 3 ≥ ≥
4
? 4 œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ b œ
œ
œ
b
œ
4
4
4 œ œ 3 3 4 1 . œ œ
4 3
? b œ b œ œ 1 . œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ b œ b œ œ œ œ œ œ œ œ
œ œ œ
2
3 3
7
? b œ Œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ˙ œ
œ œ œ œ œ œ ˙ œ ˙ ˙ ˙

DİZİ-MAKAMLAR VE İLGİLİ DAĞARCIK IV 83