Page 66 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12

Klasik Dönem’de Gitar Müziği
Barok Dönemde ortaya çıkmış olan barok gitar, Klasik Dönem’de Avrupa’nın çeşitli bölgelerinde
yapı sal olarak değişmeye başlamıştır. Sesin ön tabladan daha dengeli ve net üretilmesi için, gitar
yapımcıları ön tablaya sayıları iki ila beş arasında değişen kirişler eklemişlerdir. Fransız gitar yapım-
cıları ise çift sıra tel yerine tek tel kullanarak o döneme kadar süren geleneğin dışına çıkmışlardır. O
dönemde teller bir çeşit kuş bağırsağından elde ediliyordu. Çift tel kullanılırken, tellerin aynı kalınlıkta
elde edilmesi zorluğu nedeniyle entonasyon sorunları yaşanıyordu. Gitar yapımcılarının bu sorun ne-
deniyle tek tele döndükleri tahmin edilmektedir. Yalnızca en kalın tel olan 5. tel (la) ipek üzerine metal
sarımla elde ediliyordu. Beş telli gitara ilk defa altıncı teli (bas mi teli) ekleyen Alman çalgı yapımcısı
Jacob August Otto (Yakob Ogust Oto) olmuştur. Böylece gitarın ses genişliği peslere doğru artmış ve
müzik içinde daha etkin kullanımı sağlanmıştır.
Klasik Dönem’de gitarda bu gibi yapısal değişimler yaşanırken gitar müziğinde İspanyol ve İtal-
yan besteci-eğitimcilerin öne çıktığı görülmektedir. Bu dönemde gitar eğitimi için yazılan metotlar,
etüt ve alıştırmalar günümüzde de kullanılmaktadır. Gitar için eser, etüt ve metot gibi eğitim materyal-
leri hazırlayan önemli müzisyenler şunlardır:

Ferdinando Carulli [Ferdinando Karulli (1770 - 1841)]
İyi bir gitar yorumcusu olarak ün yapan İtalyan besteci, müzik eğitimine vi-
yolonsel çalarak başlamış sonraları gitara yönelmiştir. Dönemin birçok beste-
cisi gibi 1808’de Paris’e yerleşen Carulli, 400’ün üzerinde eser vermiştir. İtalya,
İngiltere ve Almanya’da konserler veren sanatçı, 1810 yılında bir gitar metodu
yazmıştır. Metottaki alıştırmaların zevkli ve kolay anlaşılır olması, günümüz gitar
eğitiminde de bu metodun kullanılmasını sağlamıştır. Ayrıca eserlerinde zarif bir
biçimde işlenmiş zengin armoni ve hüner göze çarpmaktadır. (Görsel 4.32)
Görsel 4.32

Fernando Sor [Fernando Sor (1778 - 1839)]
Gitar müziğinin Beethoven’ı olarak kabul edilen İspanyol bestecinin “Met-
hode pour la Guitare” adlı gitar metodu bulunmaktadır. Etütleri ve eserleri gü-
nümüz gitar eğitiminde önemli bir yer tutmaktadır. Avrupa’nın birçok ülkesinde
konserler vermiş, XIX. yüzyılın başlarında İngiltere’de çok iyi tanınmayan gitarı
tanıtıp sevdirerek büyük beğeni toplamıştır. Eserlerinde Romantik Dönem ögele-
ri de barındırdığı için kimi müzik tarihçileri tarafından Romantik Dönem bestecisi
olarak nitelendirilmektedir. Sor, yalnız gitar eserleri değil, opera ve bale eserleri
de bestelemiştir. En çok beğenilen balesi “Cendrillon”dur. Eserleri, dünyanın bir-
çok ülkesinde basılmış ve çoğaltılmıştır. Geçmişten bugüne gitar çalanlar, Sor’un
Görsel 4.33 eserlerini her zaman severek ve beğenerek yorumlamışlardır. (Görsel 4.33)

Mauro Giuliani [Mauro Julyani (1781 - 1829)]
19. yüzyıl gitar müziğinin önemli temsilcilerinden olan İtalyan besteci, Av-
rupa’nın birçok ülkesinde konserler vermiş ve gitar çalmadaki ustalığı ile çok
beğenilmiştir. Bu turnelerle birlikte gitar, Avrupa çapında aranan bir çalgı du-
rumuna gelmiştir. Gitar tekniği ve müziği açısından elde ettiği başarı sayesinde
Seidler, Loder, Diabelli, Haydn, Beethoven, Rossini ve Paganini gibi dönemin di-
ğer önemli müzisyenleriyle dostluklar kurmuş ve birlikte konserler vermiştir. 300
civarında eseri bulunan Guilliani, solo gitar için eserler, gitar için oda müzikleri,
gitar ve orkestra için konçertolar yazmıştır. Yazmış olduğu eserler dönemin mü-
zik zevkini yansıtmaktadır. Ayrıca öğrencileri için yazdığı gitar alıştırmaları günü-
müzde de gitar eğitiminde yoğun olarak kullanılmaktadır. (Görsel 4.34)
Görsel 4.34

65