Page 143 - TÜRK HALK MÜZİĞİ KORO 12

TÜRK HALK MÜZİĞİ KORO 12 3. ÜNİTE

OKUMA PARÇASI

KARACAOĞLAN

“Kozan dağından neslimiz
Arı Türkmendir aslımız
Varsak’tır durak yerimiz
Gurbet ilde yar eyler bizi…”

Yaşamı konusunda değişik söylentiler vardır. Kozan’a bağlı Feke ilçesinin Gökçeoluk köyünde doğ-
duğu sanılmaktadır. Barak Türkmenlerinden (Avşarlar-Farsaklardan) olduğu bilinmektedir. Gökçe-
li’de doğduğunu, 1679’da öldüğünü anlatan türküler vardır.
Halk inanışına göre, Çukurova’da yaşayan Kozan oğullarının kötülüklerinden kaçarak Anadolu’da
Van, Diyarbakır, Mardin, Ankara, Kayseri, Niğde, Bor ve Konya şehirlerini dolaştığı; ardından Suriye,
Mısır, Trablus ve Rumeli’de bulunduğu; daha sonra ise Tarsus’taki “Eshabı Keyf” mağarasına girerek
bir daha çıkmadığı söylenir.
Son araştırmalara göre Karacaoğlan’ın mezarı, İçel’in Mut ilçesinin Çukur köyünde bir tepenin üs-
tündedir. Halk, bu tepeye “Karacaoğlan tepesi” adını vermiştir.
Anadolu’yu, Akdeniz’in güneyini, Rumeli’yi dolaşmış; âşık geleneğine uymuş, gönlünü her güzele
nişanlayarak çalıp söylemiştir. Doğayı sevmiş; dağları, ormanları, kuşları, ceylanları, dereleri, canlı
motifler hâlinde şiirlerinde dile getirmiştir. Şiirlerinde, çoğunlukla bağlandığı kömür gözlü, ela göz-
lü, kuğu boyunlu, sunaya benzeyen güzelleri sevmiş ve onlara âşık olmuştur. Kendinden sonrakiler
üzerinde de çok etkili olan Karacaoğlan, tasavvufla ilişiği olmadığı hâlde genelde insan sevgisini
işlemiş, âşık edebiyatında yeni bir çığır açmıştır.
Dili; sade, halk söyleyişine uygun ve hece ölçüsüyle olduğu için halka dönüktür. Anlatımı içli, içten-
likli, doğal özelliktedir.
Gönlünü; uçan kuşlara, sellere, her çiçekten bal toplayan bir arıya benzetir. Dağ dağ, köy köy, şehir
şehir dolaşmış; selvi boylu, ceylan bakışlı, ahu gözlü sevgili temalarıyla verdiği şiir ürünleri, yüz-
yıllar geçse de Anadolu’nun bağrından sökülüp atılamamıştır. Karacaoğlan; edebiyatımızda aşkın,
doğanın, halkın çocuğu olarak yer almaktadır.

Atınç Emnalar’ın “Tüm Yönleriyle Türk Halk Müziği ve Nazariyatı” adlı kitabından alınmıştır.
(Kısaltılmış ve düzenlenmiştir.)

141