Page 57 - TÜRK HALK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 12
P. 57

USUL VE ÖLÇÜ



             3.1. Birleşik Yedili (Devritûran, Devrihindi) Usul



             Devritûran (4+3) ve devrihindi (3+4) 7 zamanlı usullerdir.
             Devritûran Usulü: Bu usul “mandıra” adıyla da bilinmektedir. 7/8’lik mertebesi kullanılmaktadır. Bu
             usul; türkü, köçek ve oyun havasında kullanılır.


             Devritûran; ölçüsü “Türklere ait usul” anlamında olan, yedi zamanlı ve üç vuruşlu bir küçük usuldür.

             Bir sofyan ile bir semainin birleşmesinden oluşur. Devritûran usulü, devrihindi usulünün tam tersi bir

             yapıdadır. 7/8’lik mertebesi kullanılır.





                   İLGİ NOTLARI: Devritûran yürük bir usul olduğu için eserler nota yazılırken 7/8’lik mertebe
                   ile gösteriliyor olsa da hareket itibarıyla 7/16’lık gidişe daha yakındır.



             Birleşik Yedi Zamanlı Usulün Mertebeleri

             Birleşik 7 zamanlı usuller, iki ve üç vuruşlu ana usullerin bir araya gelmesiyle oluşmaktadır. Halk
             müziğinde bu usullere;
             3+2+2 zamanlı usule (a) şekilli,
             2+3+2 zamanlı usule (b) şekilli,

             2+2+3 zamanlı usule (c) şekilli usul denilmektedir.
             a tipi olan vuruş şeklinde üçlü başta, b tipi vuruş şeklinde üçlü ortada ve c tipi vuruş şeklinde üçlü
             sonda bulunmaktadır.
             7 zamanlı vuruş şekilleri çoğunlukla Trabzon, Rize ve civarlarında daha yoğun görülmektedir.


            Devritûran usulünün şemada gösterilişi şu şekildedir (Görsel 3.1.):


                                  Düm


                           7       œ
                        ã 8                   œ        œ .


                                            Tek       Tek




                                   Düüm

                            7         œ        j          j
                         ã 16         J       œ          œ  .

                                            Teek Teeek


                                                                           3. üniteyle ilgili ek içeriğe yandaki
                    Görsel 3.1: Devritûran usulü                           karekodu okutarak ulaşabilirsiniz.




                                                                                                              55
   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62