Page 123 - TÜRK VE BATI MÜZİĞİ TARİHİ 12

10. ÜNİTE

10. ÜNİTE: TÜRK MÜZİK TARİHİNE GİRİŞ

NELER ÖĞRENİLECEK?
• Müzik ve Tarih Arasındaki İlişki
• Müzik Tarihinin İçeriği
• Türk Müziğinin Üretim ve İcra Ortamları
• Türk Müziği Tür ve Biçimleri

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

Önceki ünitelerde öğrendiğiniz bilgilerden yola çıkarak müzik tarihinin ne tür verilerden yararlandığı
konusundaki düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

10.1. Müzik-Tarih İlişkisi

10.1.1. Müzik ve Tarih Arasındaki İlişki
Duygu ve düşünceleri estetik
bir bütünlük içerisinde seslerle
ifade etme sanatı olarak tanımla-
nan müzik, hayatın vazgeçilmez bir
parçasıdır. Tarihin ilk dönemlerinde
ihtiyaçlar doğrultusunda şekillenmiş
ve zaman içinde bir sanat dalı hâline
gelmiştir. Müzik, her dönemde me-
deniyetle doğru orantılı bir ilerleme
kaydetmiştir. Günümüzde sanatsal
boyutunun yanı sıra bir bilim dalı
olarak da kabul görmektedir. Müzik-
le alakalı kuramsal konuları incele-
yen bilim dalına “müzikoloji” (müzik
bilimi) denmektedir.
Tarih; toplumların geçmişteki
yaşayışlarını, medeniyetlerini ve Görsel 130: Cumhuriyet Bayramı kutlaması, Gülhane Parkı,1930
birbirleriyle olan ilişkilerini (antlaş-
ma, ticaret, savaş vb.) belgelere dayandırarak objektif (tarafsız) bir biçimde inceleyen bilim dalıdır. Tarih bilimi,
olayları yer ve zaman göstererek neden sonuç ilişkisi içerisinde ele alır. Nesiller arasında bağlantılar kurar ve bu
sayede toplumun fertleri arasında birlik duygusu oluşturarak geçmişle olan bağları güçlendirir.
Müzik ile tarih arasında sıkı bir bağ vardır. Tarih boyunca yaşanan savaş, göç, doğal afet vb. olaylar ve sosyo-
kültürel değişimler hem tarih biliminin araştırma konusu olmuş hem de müziğin şekillenmesinde rol oynamıştır
(Görsel 130). Öte yandan geçmişten günümüze kadar kullanılan çalgıların, icra ortamlarının ve eserlerin kronolo-
jik sıralamasının tespit edilmesi gibi konularda da müzik ve tarih bilimleri birlikte çalışmıştır.
Müzik ile tarih arasındaki bu çok yönlü ilişki müzik tarihi alanının oluşmasını sağlamıştır. Müzik tarihi; müzik
felsefesi, çalgı yapımı, akustik, etnomüzikoloji, müzik eğitimi gibi teoriye ve uygulamaya yönelik dalları olan mü-
zikolojiye bağlı bir araştırma alanıdır. Bu araştırma alanının çalışmaları, müziğin gelişim sürecini bütün aşamaları
ve yönleriyle sergilemeyi amaçlamaktadır.

1. ETKİNLİK

Tarihte önemli olayların müzik üzerindeki etkilerini daha önceki ünitelerde öğrendiğiniz bilgilerden yola
çıkarak örneklendiriniz. Örneklerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

122 TÜRK MÜZİK TARİHİNE GİRİŞ