Page 68 - TÜRK VE BATI MÜZİĞİ TARİHİ 12

5. ÜNİTE

Dönemin oluşum sürecinde rol oynayan diğer bir gelişme, Kral Büyük Friedrich’in (Fredrik) kendisi gibi besteci
olan önemli sanatçıları etrafında toplamasıdır. Bach’ın oğulları Carl Philipp Emanuel Bach (Karl Filip Emanuel Bah)
ve Johann Christian Bach’ın da (Yohan Kıristiyan Bah) aralarında bulunduğu sanatçılar tarafından Klasik Dönem’in
ilk besteleri yapılmıştır. Yine aynı yıllarda Johann Christian Bach, yeni bir buluş olan piyanoyu halkın önünde ilk
kez çalarak tanıtmıştır. Konçerto formunun geliştirilmesi ile bas akorların daha geniş bir alanda kullanılması ise bu
evrede gerçekleşen diğer önemli yeniliklerdir.
Erken Klasik Evre (1760-1780), Franz Joseph Haydn (Frans Cosef Haydın) ve Wolfgang Amadeus Mozart’ın
(Volfgang Amedyus Motzart) gençlik dönemlerinde yazmış oldukları eserleri kapsayan Klasik Dönem evresidir.
Franz Joseph Haydn, Mannheim Bestecileri ile Viyana Ön Klasikleri’nin yolunu takip ederek kuartet ve senfoniler
yazmıştır. Haydn’ın müziğinden etkilenen Mozart da onun çalgısal stilini örnek alan eserler bestelemiştir. Bu evre-
de opera ve senfoni formları yeniden ele alınmıştır.
Doruk Klasik Evre (1780-1820), Haydn, Mozart ve Beethoven’ın olgunluk dönemlerine karşılık gelen Klasik
Dönem evresidir. Bu evrede tüm orkestra çalgıları için özellikle konçerto formunda eserler yazılmıştır. Kontrbas
için yazılan konçerto, müzik tarihindeki tek örnek olma özelliği taşımaktadır.
Klasik Dönem, müzikte iki olumlu harekete yol açmıştır. Bunlardan biri, müziğin aristokrat kesimin etkisinden
çıkıp halka da hitap etmesi; diğeri ise müzisyen ve bestecilerin sayısının hatırı sayılır düzeyde artmasıdır.
Klasik Dönem müziğinin genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Barok Dönem’in uzun cümlelerden
oluşan süslü ve karmaşık yapıdaki
anlatımının yerine parlak ama sade
ve net bir anlatım kullanılmıştır.
• Virtüözlük belirgin bir ilerleme kay-
detmiştir.
• Müzikteki gelişmeler bestecilerin
kusursuz, farklı ve yeni eserler
bestelemesini sağlamış, bu sayede
Klasik Dönem’in sarsılmaz temelleri
atılmıştır.
• Aydınlanma felsefesi, müziğin şekil-
lenmesinde önemli rol oynamıştır.
• Dönemin eserlerinde yalnızca soy-
luların değil halktan insanların da
anlayabileceği bir üslup kullanılmış-
tır. Böylece armoni, biçim, ezgi ve
söz anlamında yenilikler meydana
gelmiştir. Görsel 64: “Figaro’nun Düğünü” Operası, Mozart
• Uluslararası dillerde operalar yazıl-
mış ve bestelenmiştir. Toplumun her kesiminin anlayabileceği bir anlatıma sahip olan bu operalar, dinle-
yenlerin beğenisine hitap eden bir nitelik sergilemiştir (Görsel 64).
• Müzik formlarının yapısal özellikleri genel hatlarıyla netlik kazanmıştır.
• Sonat formu gelişmiş, senfoni kaynakları oluşmaya başlamış ve senfoni, dönemin en önemli formu olmuş-
tur.
• Viyana Klasikleri olarak adlandırılan Mozart, Haydn ve Beethoven Klasik Dönem’in simgesi olmuştur.
• Mannheim Okulu, ekol hâlini almıştır.
• Çalgı metotları oluşturulmuştur.
• Orkestrada sürekli bas uygulaması geri planda kalmış ve her parti için ayrı melodiler yazılmaya başlanmıştır.
• Hız ve gürlük terimlerinin ara basamakları kullanılmaya başlanmıştır.

ARAŞTIRALIM PAYLAŞALIM
Operanın gelişim süreci hakkında araştırma yapınız. Klasik Dönem operası ile Barok Dönem operasını
karşılaştırınız. Ulaştığınız bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

KLASİK DÖNEM MÜZİĞİ 67