Page 17 - ÇALGI EĞİTİMİ FLÜT 9

I. ÜNİTE

Kuyruk Bölümü (Kalak)

Kalın notaların oluşmasını sağlayan bölümdür. Bu bölümde de gövdede bulunan yumuşak dokulu
güderiler, baba ve yaylar bulunur. Literatürde flütün bu bölümüne kalak adı da verilir. Günümüzde flüt eser-
lerinin yazılışına göre iki tür kuyruk kullanılır. Bazı eserlerin en kalın sesi do iken ‘’do kuyruk’’ (Görsel 1.11),
bazı eserlerin en kalın sesi si iken ‘’si kuyruk’’ (Görsel 1.12) kullanılır.

Görsel 1.11: Do Kuyruk (Kalak) Görsel 1.12: Si Kuyruk (Kalak)

1.2.3. Flüt Çeşitleri ve Kullanım Alanları

Flüt ailesi dört çeşit flütten oluşmaktadır. Yapısal ve teknik olarak birbirlerine benzeseler de ses genişliği
ve boyut bakımından farklılık göstermektedir. Bunlar küçükten büyüğe piccolo, soprano, alto ve bas flüttür.
Soprano flüt kadar solo çalgı konumunda olmasalar da ailenin diğer üyeleri orkestralarda, oda müziği ve
flüt korolarında yer almaktadır.

Piccolo Flüt

Ses genişliği, parmak pozisyonları ve çalınışı bakımından soprano
flüte (konser flütü) çok benzemektedir. En kalın sesi “re” sesidir.
Yazılan notalar bir oktav inceden duyulur. Çalması göründüğünün
aksine teknik olarak oldukça zor bir çalgıdır. Tiz seslerde yumuşak
tınılar elde edilmesi, küçük ağızlık deliği nedeniyle çalıcının işini
oldukça zorlaştırmaktadır. Entonasyonun kontrolü, hava basıncı ve
parmak koordinasyonu üzerinde özenli bir çalışma gerektirir. Piccolo
flütü (Görsel 1.13) orkestra içinde ilk kullanan besteci Ludwig Van
Beethoven’dır (Ludvig Van Bethofın). Piccolo ile bestelenmiş en ünlü
eserler Mozart’ın (Modzart) “Saraydan Kız Kaçırma” operası, “Sihirli
Flüt” ve “İdomeneo” (İdomeneyo) adlı eserleridir. Görsel 1.13: Piccolo flüt
Soprano Flüt

Bugün müzik eğiti-
minde yaygın olan sop-
rano flüt, orkestra ve
Görsel 1.14: Soprano Do flüt
bandolarda kullanılma-
sının yanı sıra oldukça
iyi bir solo çalgısıdır. En
kalın sesi do notasıdır.
Boyu ortalama olarak Görsel 1.15: Soprano Si flüt
69-71 cm olan soprano
flütten (Görsel 1.14) “do kalak” çıkarılıp yerine ayrı bir aparat olan “si kalak” eklenebilir. Si kalak takıldığında
soprano flütün en kalın sesi “si” notasıdır. Si kalak, soprano flütün (Görsel 1.15) mekanizmasında herhangi
bir farklılık yaratmaz. Boyu da ortalama 3,5 cm kadar daha uzar. Anahtar olarak sol anahtarı kullanılır. Li-
teratürde ses sınırı 3 oktav olarak kabul edilir.

15